تغییر در کیفیت و اجزا ترکیبات فرار زعفران تحت تاثیر زمان نگهداری در دو سال متوالی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه زراعت و فناوری زعفران، دوره: 9، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SAFRON-9-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 414
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جلال قنبری

فارغ التحصیل دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

غلامرضا خواجویی نژاد

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

تغییر در کیفیت زعفران در اثر زمان نگهداری بین نمونههای برداشت شده از دو سال متوالی به خوبی مورد بررسی قرار نگرفته است. بدین منظور، نمونههای زعفران برداشت شده از سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ برای تعیین میزان ترکیبات فرار و همچنین میزان کروسین و پیکروکروسین به ترتیب با استفاده از تکنیک واکنش انتقال پروتون- زمان پرواز- طیف سنج جرمی (PTR-TOF-MS) و روش استاندارد تجاری ایزو (ISO ۳۶۳۲) مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج تجزیه ترکیبات فرار نشان داد که ۱۱ ترکیب عمده از جمله سافرانال، اسید استیک، ۲(۵H)-فورانون، ایزوبوتانال، بایوجنیک آلدهید فرگمنت، ۴-کتوایزوفرون، استالدهید، بوتیرولاکتون، استون/پروپانال، متانول و ایزوفرون مسئول بیش از ۸۰ درصد ترکیبات فرار در ساختار ترکیبات فرار شناسایی شده زعفران بودند. نتایج مقایسه بین نمونههای نگهداری شده از دو سال مورد بررسی نشان داد که ترکیبات سافرانال، استیک اسید، ۲(۵H)-فورانون، بایوجنیک آلدهید فرگمنت و بوتیرولاکتون در نمونههای نگهداری شده از سال ۱۳۹۵ نسبت به نمونههای سال ۱۳۹۶ افزایش معنیداری (بین ۸۲-۵۶ درصد) نشان دادند. در مقابل، غلظت ایزومرهای ایزوفرون بهعنوان پیشساز سافرانال با کاهش نسبی همراه بود. به همین ترتیب، میزان کروسین و پیکروکروسین اندازهگیری شده بهطور معنیداری بین نمونههای دو سال مورد بررسی متفاوت بود. در تمام نمونههای مورد بررسی، میزان عوامل رنگ و طعم زعفران بهطور میانگین به ترتیب ۲۰ و ۱۴ درصد در نمونههای نگهداری شده از سال ۱۳۹۵ نسبت به نمونههای حاصل از سال ۱۳۹۶ کاهش نشان داد. براساس نتایج تجزیه به مولفههای اصلی، تغییر در میزان کروسین، پیکروکروسین و ترکیبات عمده فرار زعفران شامل سافرانال، استیک اسید، (۵H)-فورانون، ایزوبوتانال و ایزوفرون را میتوان بهعنوان شاخصی برای تمایز نمونههای برداشت شده از سال جاری و نمونههای نگهداری شده سالهای قبل مد نظر قرار داد.

کلیدواژه ها

پیکروکروسین, ترکیبات فرار, سافرانال, کروسین, کلاله زعفران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.