تناص قرآنی در صحیفه سجادیه؛ مطالعه موردی موضوع شیطان
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه سراج منیر، دوره: 10، شماره: 34
- کد COI اختصاصی: JR_SERAJ-10-34_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 429
نویسندگان
دانشیار علوم قران و حدیث، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.
دانشجوی دکتری علوم قران و حدیث، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.
دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.
چکیده
«بینامتنیت» نظریهای است که بر ضرورت وجود رابطه بین متون تاکید دارد و روابط بین متون و چگونگی ارتباط آنها را مورد کنکاش قرار میدهد. کاربست این نظریه در حیطه قرآن و احادیث در تبیین پیوند عمیق قرآن و عترت موثر است. این پژوهش به روابط بینامتنی دعاهای صحیفه سجادیه در موضوع شیطان با قرآن میپردازد تا افق معنایی جدیدی از این دعاها را ارائه دهد.روش مورد استفاده در این جستار، تحلیلی-اسنادی است. به نظر میرسد تعامل آگاهانه امام سجاد(ع) با قرآن زمینه سازش و هماهنگی میان متن پنهان و متن حاضر را فراهم کردهاست. صحیفه سجادیه همچون قرآن در موضوع شیطان به اوصاف و عملکرد شیطان پرداخته است و در موارد زیادی درک عمیق دعاهای مربوط به دفع شیطان تنها در پرتو شناخت رابطه کیفی آنها با قرآن امکانپذیر نیست، با خوانش دقیق، دعاهای صحیفه سجادیه، به این نتیجه میرسیم که بیشترین شکل روابط بینامتنی قرآن با این ادعیه، به صورت نفی متوازی است که در آن، امام سجاد(ع) نوعی سازش میان متن پنهان و متن حاضر ایجاد کرده اند و تعاملی آگاهانه با آن پدید آورده اند.حضرت در دعاهای خویش با تکیه بر مضامین قرآنی از موضوعاتی چون دامهای شیطان، کید و مکر شیطان، تزیین امور باطل توسط او، دور کردن شیطان با قدرت عبادت الهی، حفظ فرزندانش از شر شیطان، قرار نگرفتن در شمار دوستان شیطان و ... سخن گفته است.کلیدواژه ها
قرآن, صحیفه سجادیه, امام سجاد (ع), روابط بینامتنی, شیطاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.