مولفههای کرامت انسان از منظر قرآن کریم

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه سراج منیر، دوره: 3، شماره: 8
  • کد COI اختصاصی: JR_SERAJ-3-8_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 300
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید ابوالقاسم نقیبی

هیئت علمی دانشگاه شهید مطهری

چکیده

خلقت احسن، اختیار، علم، عقل، فطرت، غایت بودن انسان برای آفریدهها، خلافت از جمله مفاهیم فراحقوقی هستند که ما را به شناسایی انسان به عنوان تجلیبخش همه صفات و اسما الهی رهنمون میشوند و از عناصر و مولفههای کرامت آدمی به شمار میآیند. ریشه اصلی طرح مساله کرامت انسان در تعالیم اخلاقی و حقوقی اسلام را در خود قرآن کریم باید جستجو کرد؛ زیرا قرآن کریم بذر اصل کرامت انسان را در گزاره «و لقد کرمنا بنی‏ آدم...» کاشت. تعلیمات اخلاقی اسلام سرشار از آموزههایی است که با امعان نظر در آنها میتوان به اصل کرامت به عنوان زیربنای قواعد اخلاقی اسلام دست یافت. آموزههایی که بر خودشناسی، خودسازی، پاکیزگی و طهارت روح و رفتار تاکید دارد و متضمن بایدها و نبایدهایی است که التزام به آنها به پاسداشت کرامت انسانی در هر فرد میانجامد. برخی دیدگاهها و سیره عملی معصومین، علیهمالسلام، بر شناسایی کرامت انسان، بما هو انسان دلالت دارد. اطلاق روایات متضمن حسن خلق نسبت به همه آدمیان، مدارا با مردم، محبت و دوستی با آنها حاکی از کرامت ذاتی انسان است. علاوه بر آموزههای اخلاقی، بسیاری از آموزههای حقوقی اسلام نیز بر رعایت حقوق دیگران در مناسبات اجتماعی برای اکرام و تکریم آنها دلالت دارند. لذا کرامت انسان را میتوان از مقاصد شریعت به شمار آورد.

کلیدواژه ها

قرآن, سنت, انسان, کرامت, حقوق انسانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.