سیدمحمدعلی کارگر - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه)

به طور کلی توسعه پایدار به عنوان سیستم تلفیق کننده اهداف اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی برای حداکثرسازی رفاه انسان فعلی بدون آسیب به توانایی نسلهای آینده می باشد. اولین تحول نگرشی در این خصوص در اواخر دهه 1960 میلادی رخ داد و ویژگی آن بحث درباره کیفیت محیط زیست در برابر رشد اقتصادی ب ود. در سال 1992 کشورهای جهان شالوده برنامه توسعه پایدار را که به دستور کار 21 معروف است، بنا نهادند که سندی برای ایجاد محیط زیست سالم، اقتصاد پویا و رسیدن به رفاه مردم کره زمین محسوب می شود. مهمترین دقدقه های کارشناسان در رابطه با توسعه پایدار شامل:الف- خطر رسیدن به آستانه های بحرانی در حوزههای مختلف ب- افزایش جمعیت و مصرف منابع ج- فق ر د- تهی شدن منابع ه- آلودگی محیط، می باشد. در کاربرد فناوری های نوین سه نکته حائز اهمیت است: 1- پایداری منابع تجدید پذیر 2- حداقل شدن مصرف منابع تجدید ناپذیر 3- استفاده عاقلانه از منابع. مهمترین کاربردهای بیوتکنولوژی در حفاظت از محیط زیست و رسیدن به توسعه پا یدار شامل : حفظ تنوع زیستی و بقأ گیاهان با استفاده از بانک ژن، جلوگیری از ف رسایش خاک با تولید و اصلاح نژاد گیاهان مرتعی، تولید کودهای بیولوژیک و کاهش مصرف کود های شیمیایی، بررسی تنوع ژنتیکی ارقام و ژنوتیپ ها در جهت ردیابی ژنهای مفید ، کاهش مصرف سموم شیمیایی، اصلاح گیاهان از طریق انتقال ژن و مهندسی ژنتیک ، قابل کشت نمودن مناطق خشک ؛ گرم و شور ، افزایش راندمان تولید گیاهان از طریق اصلاح ژنتیکی ، ایجاد تنوع زیستی در جهت بهبود سلکسیون ، توسعه روشهای تولید انرژی از جمله بیوگاز و کاهش مصرف سوختهای فسیلی ، می باشند . سرما یه گذاری در زمینه تحقیقات در مباحث بیوتکنولوژی ، تربیت نیروی متخصص ، تجهیز آزمایشگاهها ، همکاری متقابل سازمانها در تعیین سیاست های کلی ، نیاز سنجی از بخش های صنعتی از مهمترین راهکارها در بهبود نقش بیوتکنولوژی در توسعه پایدار هستند.

توسعه پایدار، محیط زیست، بیوتکنولوژی، تنوع زیستی