انواع؛ از قراردادگرایی لاک تا خوانش استعلایی و زیباشناختی کانت
- سال انتشار: 1390
- محل انتشار: دوفصلنامه غرب شناسی بنیادی، دوره: 2، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_OCCIDE-2-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 369
نویسندگان
استادیار فلسفه پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
چکیده
در تفکر جان لاک، ذهن در عملکردی فعال صورتهای محسوس و متوالی کسبشده از حواس بیرونی و درونی را با هم تالیف میکند و دربرابر اعیان خارجی، اعیانی علمی (ذهنی) میسازد و بدینترتیب به مفاهیم ماهوی از اعیان دست مییابد. در ادامه، فاهمه برخی از تصورات مشترک مربوط به چند عین مشابه را گزینش میکند و آنها را ذاتیات اعیان مذکور و بنابراین «نوع» آنها معرفی میکند. بنابه این عقیده، مولفههای انواع را ما انتخاب میکنیم و بنابراین، انواع محصول انتخاب و قرارداد ذهن هستند. درمقابل، بهعقیده کانت، ذهن صرفا انتزاعکننده صورتهای غایی و محض اعیان یا همان انواع و اجناس آنهاست. بنابه این رویکرد، قوه حکم تاملی در فعالیتی کاملا نامتعین و بهدور از مفاهیم و اصول پیشینی فاهمه، انواع اعیان را مورد تامل قرار میدهد و با انتزاع انواع و اجناس، اعیان و قانونهای فراوان تجربه را وحدت میبخشد. این موضع که صورتهای کلی مذکور را کاملا ذهنی و غیرمعرفتی معرفی میکند و آنها را به فرولایه فراحسی طبیعت یا همان طبیعت فینفسه نسبت میدهد، موضعی رئالیستی است و بنابراین درمقابل قراردادگرایی لاک قرار دارد، هرچند نه قراردادگرایی لاک از نوع افراطی است و نه رئالیسم کانت. این نوشتار درصدد است موضع مخالف این دو فیلسوف درباب سهم ذهن در حصول انواع را تشریح کند.کلیدواژه ها
انواع, اجناس, قراردادگرایی, قوه حکم تاملی, فرولایه فراحسی طبیعتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.