شمس قیس رازی و واکاوی نظرات او درباره وزن و قافیه و هماهنگی اجزای شعر

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_LIAR-10-4_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1002
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حجت قهرمانی

مدرس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، واحد پلدشت، تهران، ایران

ترلان قلی یو

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی آکادمی علوم جمهوری آذربایجان، آذربایجان

یعقوب نوروزی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ماکو، ماکو، ایران

چکیده

شمس قیس رازی با اثر گرانقدر خویش، المعجم فی معاییر اشعار العجم، از بزرگترین منتقدان و ادبای ایرانی بعد از حمله خانمان­سوز مغول است. او در این اثر دیدگاههای انتقادی خود را در زمینه وزن، قافیه، الفاظ و واژگان در شعر و تناسب و هماهنگی ارکان شعر بیان کرده است. در این مقاله، دیدگاههای او را درباره این عناصر زیباییشناسانه شعر، آورده و درباره اهمیت هر کدام از این عناصر از دیدگاه او در شعر بحث شده است. همچنین، آنچه او از این لحاظ درباره برخی از شاعران همعصر خود و دیگر شاعران اظهار کرده در این مقال گنجانده شده است. شمس قیس در اثر خود تلاش کرده است تا پویندگان راه شعر و شاعری را با شیوههای صحیح کاربرد وزن و قافیه در شعر، آشنا و معیار و ملاک ثابتی برای تاثیرگذاری و زیبایی بیشتر شعر ارائه کند. این معیار و ملاک از دیدگاه او جز هماهنگی وزن با موسیقی و محتوای شعر نیست. دیدگاه او به سبب شناخت عمیقی که از علم عروض و وزن و قافیه در شعر فارسی داشته حایز اهمیت است. از همین رو، اثر او برای شناخت عروض سنتی و نقد شعر در زمره مفیدترین آثار قرار دارد.

کلیدواژه ها

شمس قیس, المعجم, وزن, قافیه, واژگان, تناسب, عروض

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.