هنجارگریزی آوایی در مثنوی های سنایی
محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 9، شماره: 3
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 183
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LIAR-9-3_002
تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
پژوهش حاضر بر آن است که خصیصههای زیباییشناختی را در مثنویهای سنایی از حیث فنون آوایی بررسی کند؛ بدین منظور، از نظریات نوین زبانشناسی و ادبی مناسب با اثر بهره جسته است. نظریه هنجارگریزی یکی از این نظریات ادبی است که نخستین بار «لیچ» آن را ارائه کرد. هنجارگریزی از مهمترین عوامل پیدایش سبک ادبی است. در این تحقیق، برای رسیدن به پاسخ این پرسش که سنایی چگونه هنجارگریزی آوایی را ابزاری برای آفرینش ادبی قرار داده است، مثنویهای او، شامل حدیقهالحقیقه، سیرالعباد، عقلنامه، عشقنامه، سناییآباد، تحریمهالقلم، طریقالتحقیق و کارنامه بلخ بر پایه این نظریه بررسی شده است. در این بررسی، این مثنویها از لحاظ انواع زیرمجموعههای هنجارگریزی آوایی، مانند ابدال، اشباع، تخفیف و ... سنجیده شد. بر پایه نتایج تحقیق، میتوان گفت که سنایی از این توانایی زبان برای زیبایی شعر خویش بهره برده است. افزون بر این، سنایی صرفا بنابر ضرورت وزنی دست به هنجارگریزی نزده است، بلکه گاهی هنجارگریزی را برای ایجاد صنایع بدیعی، مانند سجع، جناس و ... به کار برده و زیباییهای ادبی آفریده است. بر اساس یافتههای این پژوهش، در اشعار سنایی، پربسامدترین هنجارگریزی آوایی، فرآیند تخفیف و کمبسامدترین آن، فرآیند تشدید است. همچنین، به نسبت تعداد ابیات هر مثنوی، مثنوی عقلنامه بیشترین و مثنوی حدیقه کمترین هنجارگریزی آوایی را در خود داشتهاند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
غلامرضا سالمیان
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
سمیرا صمیمیفر
دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :