گونه های حس آمیزی در سرودههای سعید عقل و نیما یوشیج

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: کاوش نامه ادبیات تطبیقی، دوره: 9، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JCCL-9-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 696
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی نجفی ایوکی

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

منصوره طالبیان

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

حس­ آمیزی ازمنظر علم زبان­شناسی یکی از وجوه «رستاخیز واژگان» است که با شکستن ساختار سطحی واژه­ها و نه ساختار عمیق، باعث لذت ادبی مخاطب می­شود. در این شیوه­ از نگارش، شاعر مرزهای نظام رایج تصورها و ذهنیات خواننده یا شنونده خود را درهم میشکند و با آفرینش تصویری پیچیده و ناب، موجب شگفتی مخاطب می­شود. در این جستار نگارندگان با الهام­گیری از مکتب آمریکایی در ادبیات تطبیقی، به شیوه توصیفی – تحلیلی، حس­آمیزی را در سروده­های دو شاعر صاحب­نام ادبیات عربی و فارسی یعنی «سعید عقل» و «نیما یوشیج» نقد و بررسی می­کنند. نوشتار پیش رو نشان از آن دارد که حس­آمیزی­ در سروده­های این دو شاعر افزون بر جنبه زیباشناختی و هنری، ابزار انتقال معانی مبهمی است که به­آسانی تن به بیان صریح نمی­دهند. از شیوه­های جالب توجه در اشعار این دو شاعر تلفیق وکاربست سایر آرایه­های ادبی با حس­آمیزی است تا بر جنبه هنری ابیات بیفزایند و بافت بلاغی و هنری بیت را مستحکم­تر نمایند. گاه رابطه بین دو طرف حس­آمیخته در سروده­ هایشان آن­چنان دور است که آشنایی­ زدایی در آن بیشتر به­چشم می­خورد. سعید عقل با انتخاب شگرد «تزاحم» یا «انباشت» حس­آمیزی سبب دیریابی معنا شده است که از کارکردهای مهم این تکنیک بیانی، برجستگی جنبه زیبایی­شناختی بیت است. نیمایوشیج نیز به­منظور ارتقابخشیدن به شان و مرتبه امور محسوس و پیوند جهان ذهنی و عینی، به حسآمیزی انتزاعی - محسوس توجه ویژه­ای کرده است.  

کلیدواژه ها

ادبیات تطبیقی, حس ­آمیزی, آشنایی­ زدایی, برجسته سازی, سعید عقل, نیمایوشیج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.