مهدی نجاتی - استادیار گروه اقتصاد ,دانشگاه شهید باهنر کرمان
حسین اکبری فرد - استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان

با توجه به اهمیت نقش صادرات در ارتقای بهره­وری، در این تحقیق با استعانت از یک مدل پانل برای زیرگروههای بخش صنعت طی دوره زمانی ۱۳۹۳-۱۳۸۰ در اقتصاد ایران، اثرات سرریز بهره­وری حاصل از صادرات کالاها مورد ارزیابی قرار می­­گیرد. برای این منظور بهره­وری به صورت تابعی از شاخصهای سرریز افقی و عمودی صادرات و همچنین سرمایه انسانی و واردات قرارگرفته است. تاثیرپذیری بهره­وری هر بخش از صادرات همان بخش، اثر سرریز افقی و اثرگذاری صادرات یک بخش بر بهره­وری سایر بخشهای اقتصاد، اثر سرریز عمودی گفته می­شود. نتایج نشان می­دهد که صادرات می­تواند موجب اثر سرریز افقی مثبت شود. اندازه سرریز افقی بستگی به میزان سرمایه انسانی دارد. اگر سطح سرمایه انسانی در زیرگروههای بخش صنعت افزایش یابد، اثر سرریز قویتر خواهد بود. همچنین شواهد حاکی است که اثر سرریز عمودی از طریق پیوندهای پیشین منفی و غیر معنی­دار و از طریق پیوندهای پسین مثبت و معنی­دار است.    طبقه بندی JEL:O۳۳، L۶۰، D۲۴، C۲۳         

صادرات, بهرهوری کل عوامل تولید, سرریز عمودی, سرریز افقی, سرمایه انسانی