تصویرسازی استعاره در دعاهای قرآنی

استعاره، هنری بیانی است که در آن دو امر متفاوت کنار هم مینشیند و موجب وحدت میان اضداد میشود. این شیوه بیانی از دو چیز، تعبیری تازه ارائه میدهد که شنونده یا خواننده با استعمال حقیقی آن را حس نمیکند. این هنر بیانی در قرآن به دو صورت استعاره مصرحه و مکنیه، فراوان یافت می­شود. در این پژوهش، استعارههایی که در دعاهای قرآنی به کار رفته است، استخراج شده و به جلوههای زیباشناسی آن اشاره رفته است. مهمترین جلوههای زیباشناسی استعاره در دعاهای قرآنی عبارتند از: ۱. مبالغه، ۲. رعایت نظم و تناسب در آیات و ایجاد نوعی موسیقی در کلام بهطوریکه سخن از یکنواختگی خارج میشود، ۳. تشخیص و تجسیم، ۴. تحسین ظاهر و معنای لغت. آنچه در همه استعارههای قرآنی حائز اهمیت است، موضوع سیاق و بافت آیات است بهطوریکه بدون در نظر گرفتن آن نمیتوان به معنا و مفهوم استعاره پی برد. نگارنده در این مقاله با استفاده از شیوه استقرائی و توصیفی تحلیلی، تنها استعاره­های موجود در دعاهای قرآن را از بین تمام استعارههای قرآنی، استخراج کرده تا به نتیجهگیری بهتر و ملموستری دست یابد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، دعاهای قرآن ، بلاغت ، استعاره ، معناشناسی