سنگشناسی، زمینشیمی و خاستگاه سنگهای گرانیتی کوه گپدان (شمالباختری زاهدان)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 255

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJPU-9-2_004

تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

توده گرانیتوییدی کوه گپدان در حاشیه شمالباختری گرانیتوییدی زاهدان، در پهنه زمیندرز سیستان برونزد دارد. ترکیب سنگشناسی این توده از گرانیت، مونزوگرانیت، گرانودیوریت، پگماتیت و دیوریت است. کوارتز، پلاژیوکلاز، ارتوکلاز، بیوتیت و هورنبلند از کانیهای سازنده این سنگها هستند و بیشتر این سنگها بافتهای دانهای و پگماتیتی دارند. این توده با دایکهایی قطع شده است که ترکیب آندزیتی و داسیتی دارند و کانیشناسیشان همانند توده است؛ اما بافت آنها میکرولیتی و میکرولیتیک پورفیری است. این بافتها نشاندهنده پیدایش آنها در ژرفای کم و شرایط نیمهآتشفشانیاند. در گرانیتویید گپدان، انکلاوهای متاپلیتی تیرهرنگی دیده میشوند که حاشیه آنها با توده نامشخص است. بیشتر این انکلاوها سرشار از کانیهای میکایی و کوارتز هستند و معمولا بافت دانهای دارند. بررسیهای زمینشیمیایی نشاندهنده سرشت کالکآلکالن تا اندکی مایل به آلکالن و متاآلومین، خاستگاه I، غنیشدگی از LREE و LILE و تهیشدگی آنها از HREE و HFSE هستند. این ویژگیهای زمینشیمیایی از ویژگیهای آشکار کمانهای قارهای هستند. میانگین نسبتهای Nb/Ce و Nb/La با مقدارهای ۲۷/۰ و ۵۸/۰، نشاندهنده تاثیر پوسته در تکامل سنگهای گرانیتی کوهگپدان است. نمودارهای تکتونوماگمایی نشان میدهند سنگهای گرانیتوییدی گپدان وابسته به محیطهای همزمان با برخورد تا اندکی مایل به پس از برخوردند. برپایه همه ویژگیهای سنگنگاری و زمینشیمیایی سنگهای گرانیتوییدی گپدان، پیدایش این توده احتمالا پیامد بالاآمدن مذابهای بجامانده از ذوب‏بخشی پوسته اقیانوسی نئوتتیس هنگام برخورد بلوک لوت به بلوک سیستان (بهویژه پوسته اقیانوسی فرورفته سیستان و گوه گوشته روی آن) بوده و تاثیر پوسته قارهای (تهنشستهای فلیشی و گریوکهای دگرگونشده) در آلایش ماگمای آن تاثیرگذار بوده است و این توده در رژیمهای زمینساختی پس از برخورد پدید آمده است. پس شاید بتوان گرانیت کوه گپدان را از نوع گرانیتهای دورگه (هیبریدی) دانست.

نویسندگان

حبیب بیابانگرد

گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

شراره نوری

گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Avanzinelli, R., Lustrino, M., Mattei, M., Melluso, L. and Conticelli ...
  • Barbarin, B. (1999) A review of the relationships between granitoid ...
  • Behrouzi, A. (1993) Geological map of Zahedan quadrangle (1:250000). Geological ...
  • Boomeri, M., Lashkaripour, G. and Gargich, M. (2005) F and ...
  • Castillo, P. R., Rigby, S. J. and Solidum, R. U. ...
  • Chappell, B. W. and White, A. J. R. (1974) Two ...
  • Chappell, B. W. and White, A. J. R. (1979) Two ...
  • Chappell, B. W. and White, A. J. R. (1992) I ...
  • Chappell, B. W., Bryant, C. J., Wyborn, D., White. A. ...
  • Clarke, D. B. (1992) Granitoid rocks. Chapman & Hall Publication, ...
  • Cox, K. G., Bell, J. D. and Pankhurst, R. J. ...
  • De Paolo, D. J. (1981) Trace element and isotopic effects ...
  • Debon, F. and Lefort, P. (1983) A chemical mineralogical classification ...
  • de la Roche, H., Leterrier, J., Grad claude, P. and ...
  • Djouka-Fonkwe, M. L., Schulz, B., Schu, U., Tchouankoue, J. P. ...
  • Dostal, J., Breitsprecher, K., Church, B. N., Thorkelson, D. and ...
  • Frost, B. R., Barnes, C. G., Collins, W. J., Arculus, ...
  • Ghasemi, H., Sadeghian, M. and Khanalizadeh, A. (2008) Investigating mechanism ...
  • Gill, J. B. (1981) Orogenic andesites and plate tectonics. Springer, ...
  • Gust, D. A., Arculus, R. A. and Kersting, A. B. ...
  • Harker, A. (1909) The natural history of igneous rocks. Methneu, ...
  • Harri, N. B. W., Pearce, J. A. and Tindle, A. ...
  • Hawkesworth, C. J., Hergt, J. M., Ellam, R. M. and ...
  • Healy, B., Collins, W. J. and Richards, S. W. (2004) ...
  • Hosseini, M. R. (2002) Petrology and geochemistry of granitoids in ...
  • Irvine, T. N. and Baragar, W. R. A. (1971) Aguide ...
  • Kananian, A., Rezaei Kahkhaee, M. and Ismaili, M. (2006) Geology ...
  • Kashtagar, S. (2004) Petrology, geochemistry and structural analysis of Zargoli ...
  • Kashtagar, S. and Nazari, M. (2007) Investigating deformation fabric and ...
  • Keppler, H. (1996) Constraints from partitioning experiments on the composition ...
  • Khan, M. A., Jan, Q. M. and Weaver, B. L. ...
  • Le Bas, M. J., Le Maitre, R. W., Streckeisen, A. ...
  • Lameyre, J. and Bowden, P. (1982) Plotonic rock types scries: ...
  • Magna, T., Janousek, V., Kohot, M., Oberli, F. and Wiechert, ...
  • Martin, H. (1993) The mechanisms of petrogenesis of the Archaean ...
  • Martin, H. (1999) Adakitic magmas: modern analogues of Archaean granitoids. ...
  • Martin, R. F. and Piwinskii, A. J. (1972) Magmatism and ...
  • Middlemost, E. A. K. (1994) Naming materials in the magma/igneous ...
  • Middlemost, E. A. K. (1985) Naming materials in the magma/igneous ...
  • Mohammadi, A. M., Burg, J. P., Bouilhol, P. and Ruh, ...
  • Nakamura, N. (1974) Dedetermination of REE, Ba, Fe, Mg, Na ...
  • Passchier, C. W. and Trouw, R. A. J. (1996) Microtectonics. ...
  • Pearce, J. A., Kempton, P. D., Nowell, G. M. and ...
  • Pearce, J. A., Lippard, S. J. and Roberts, S. (1984) ...
  • Pitcher, W. S. (1983). Granite type and tectonic environment. In: ...
  • Rezaei Kahakhaee, M., M. Rahbar, R. and Ghasemi, M. (2017) ...
  • Rezaei Kahakhaee, M. (2006) Investigation of Petrogenesis and Tectonics Setting ...
  • Rogers, G. and Hawkeswort, C. J. (1984) A geochemical traverse ...
  • Rollinson, H. (1993) Using Geochemical Data: Evaluation, Presentation, Interpretation. Longman, ...
  • Sadeghian M. (2004) Magmatism, metallurgy and replacement mechanism of Zahedan ...
  • Sadeghian, M. and Valizadeh, M. V. (2007) Mechanism of replacement ...
  • Saravani, F. and Rezaii, M. (2011) Investigation of mineral chemistry ...
  • Schermaier, A., Hauns Chmind, B. and Finger, F. (1997) Distribution ...
  • Shand, S. J. (1943) The Eruptive Rocks. 2nd Edition. John ...
  • Sun, S. S. and McDonough, W. F. (1989) Chemical and ...
  • Tatsumi, Y., Hamilton, D. L. and Nesbitt, R. W. (1986) ...
  • Taylor, S. R. and McLennan, S. M. (1985)The continental crust: ...
  • Tchameni, R., Pouclet, A., Penay, J., Ganwa, A. and Toteu, ...
  • Temel, A., Gundogdu, M. N. and Gourgaud, A. (1998) Petrological ...
  • Thuy, N. T. B., Satir, M., Siebel, W., Vennemann, T. ...
  • Tirrul, R., Bell, I. R., Griffis, R. J. and Camp, ...
  • Weaver, B. L. and Tarney, J. (1984) Empirical approach to ...
  • Whalen, J. B., Currie, K. L. and Chappell, B. W. ...
  • Whitney, D. L. and Evans, B. W. (2010) Abbreviations for ...
  • Whitney, J. A. (1989) Origin and evolution of silicic magmas. ...
  • Wilson, M. (1989) Igneous petrogenesis. Unwin and Hyman, London, UK. ...
  • Woodhead, J., Eggins, S. and Gamble, J. (1993) High field ...
  • نمایش کامل مراجع