کانی‏شناسی و زمین‏شیمی دایک‏های مافیک توالی ‏‏گوشته‏‏ای مجموعه افیولیتی جنوب سلطان‏آباد (شمال‏خاوری سبزوار)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-10-4_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 264
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

راضیه باقری

کارشناس ارشد پترولوژی، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

محسن نصرآبادی

دانشیار، گروه زمین شناسی دانشکده علوم پایه، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین

عباس آسیابانها

دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

کاظم قلی زاده

کارشناس آزمایشگاه، مرکز فرآوری مواد معدنی، کرج

چکیده

از ویژگی‏های آشکار توالی ‏‏گوشته‏‏ای مجموعه افیولیتی جنوب سلطان‏آباد، وجود دایک‏های دلریتی، میکروگابرویی، هورنبلندگابرویی، پگماتوییدی و گابرونوریتی است. روند دایک‏ها بیشتر خاوری- باختری است و در پی دگرریختی، برخی از آنها ساختار بودین- دومینویی نشان می‏دهند. پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن کانی‏های اصلی سازنده دایک‏های پگماتوییدی و دلریتی هستند. در دایک‏های هورنبلندگابرویی، افزون‏بر کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز، آمفیبول ماگمایی نیز دیده می‏شود. دایک‏های گابرونوریتی دربردارنده کانی‏های کلینوپیروکسن، ارتوپیروکسن و پلاژیوکلاز هستند. دایک‏های میکروگابرویی نیز دربردارنده آمفیبول ثانویه و پلاژیوکلاز هستند. در بیشتر دایک‏ها، کلینوپیروکسن در حال جایگزینی با آمفیبول است. دارابودن آمفیبول ماگمایی و ارتوپیروکسن، بافت پگماتوییدی، تبلور پیروکسن پیش از پلاژیوکلاز و ترکیب سرشار از آنورتیت پلاژیوکلاز نشاندهنده مشارکت آب در پیدایش ماگما هستند. الگوی نمودار عنکبوتی چندعنصری برای بیشتر نمونه‏ها با جایگاه بالای پهنه فرورانش و بازالت‏های پیشکمانی سنوزوییک شباهت چشمگیری نشان‏ می‏دهد. برپایه نمودار‏‏های رده‏بندی و شناسایی جایگاه زمین‏ساختی، بیشتر دایک‏ها ویژگی‏های زمین‏شیمیایی بازالت توله‏ایتی نزدیک به شیمی بازالت جزیره‏های کمانی و بونینیتی نشان می‏دهند. سه نمونه سرشت آلکالن درونصفحه‏‏ای دارند و ازاین‏رو، از ذوب سنگ خاستگاه غنیشده ‏‏گوشته‏‏ای زیرین سرچشمه گرفته‏اند. توالی ترکیبی از توله‏ایتی و بونینیتی بهسوی آلکالن چهبسا نشانه مشارکت سنگ خاستگاه ‏‏گوشته‏‏ای متفاوت هنگام روند تکاملی پهنه فرورانش در کرتاسه پسین است. 

کلیدواژه ها

دایک, مجموعه افیولیتی, پهنه بالای فرورانش, سلطان‏آباد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.