سنگ‏نگاری، زمین‏شیمی، جایگاه زمین‏ساختی و سنگزایی سنگ‏های آتشفشانی منطقه رباعی (جنوب دامغان)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-10-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 292
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی مهدوی آکردی

گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

آزاده ملکزاده شفارودی

۱گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

محمد حسن کریم پور

۱گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

بهنام رحیمی

۱گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

ژوزه فرانسیسکو سانتوز

۲گروه زمینشناسی، دانشگاه آویرو، آویرو، پرتغال

چکیده

سنگ‏های منطقه رباعی، در کمربند ترود- چاهشیرین در جنوب دامغان، شامل واحدهای آتشفشانی ائوسن با ترکیب آندزیت و تراکی‏آندزیت هستند. سنگ‏های آذرین نیمه‏ژرف بهصورت استوک و دایک با ترکیب دیوریت، مونزونیت و مونزودیوریت پورفیری در این واحدها نفوذ کرده‏اند. بافت اصلی سنگ‏های آتشفشانی پورفیریتیک است و درشتبلورهایی از کانی‏های پلاژیوکلاز، هورنبلند و بیوتیت دارند. آپاتیت و زیرکن کانی فرعی این واحدها هستند. این سنگ‏ها بیشتر سرشت شوشونیتی و یک نمونه نیز سرشت کالک‏آلکالن پتاسیم بالا دارند. غنی‏شدگی از LILE و LREE، بههمراه تهی‏شدگی از HREE و HFSE و ناهنجاری منفی عنصرهای Nb و Ti همراه با شواهد دیگر، مانند نسبت بالای Th/Yb در این سنگ‏های آتشفشانی، نشان‏دهنده پیدایش آنها در یک محیط مرتبط با فرورانش در مرز فعال قاره‏ای هستند. مقدار ۸۷Sr/۸۶Sr، ۱۴۳Nd/۱۴۴Nd اولیه و εNd)i) آندزیت بهترتیب برابربا ۷۰۴۴۴۵/۰، ۵۱۲۶۹۱/۰ و ۲۹/۲ است. همه این ویژگیها پیدایش سنگ‏های آتشفشانی منطقه رباعی را از ذوب‏بخشی گوه گوشته‏ای در بالای پهنه فرورانش تایید می‏کنند. یافته‏های سنگ‏شناسی همراه با داده‏های زمین‏شیمیایی عنصرهای کمیاب و خاکی کمیاب نشان‏دهنده گرایش کالک‏آلکالن، آلایش و هضم مواد پوسته‏ای، جدایش بلورین و پیدایش ماگما سازنده آنها در پهنه‏های فرورانشی است.

کلیدواژه ها

سنگ‏نگاری, زمین‏شیمی, پهنه فرورانش, ایزوتوپ‏های Nd- Sr, رباعی, ایران مرکزی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.