سنگ‏‏‏نگاری و زمین‏‏شیمی توده‏‏‏های آذرین نیمه‏‏‏ژرف شمال ترود (بخش خاوری کمان ماگمایی ترود- چاهشیرین)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-11-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 248
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شهرزاد شرافت

استادیار گروه زمینشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران

علیرضا علی یاری

گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور

چکیده

در شمال ترود و بخش خاوری کمان ماگمایی ترود- چاهشیرین، توده‏‏‏های نیمه‏‏‏ژرف ائوسن پسین- الیگوسن پیشین با ترکیب سنگ‏‏شناسی آندزیت، تراکی‏‏آندزیت و داسیت در توالی آتشفشانی- آذرآواری ائوسن نفوذ کرده‏‏‏اند. این توده‏‏‏ها بافت میکرولیتی‏‏‏پورفیری و هیالومیکرولیتی‏‏‏پورفیری دارند و پلاژیوکلاز، هورنبلند، بیوتیت، کوارتز و مگنتیت از کانی‏‏‏های اصلی سازنده آنها هستند. پلاژیوکلاز با ماکل تکراری و منطقه‏‏‏بندی نوسانی، فراوانترین کانی است که گاه بافت غربالی و حاشیه‏‏‏های انحلالی و خوردگی دارد. درشت‏‏‏بلورهای بیوتیت و آمفیبول، شکل‏‏‏دار تا نیمه‏‏‏شکل‏‏‏دار هستند و حاشیه اپاسیته دارند. بیشتر کوارتزهای درشت‏‏‏بلور سنگ خلیج‏‏‏خوردگی نشان میدهند. شواهد میکروسکوپی مانند بافت‏‏‏های غیرتعادلی (منطقه‏‏‏بندی نوسانی و بافت‏‏‏ غربالی پلاژیوکلازها) و انحلال و خوردگی حواشی بلورها نشاندهنده فرایندهای هضم و آلایش ماگمایی توده‏‏‏های نیمه‏‏‏ژرف هستند. ویژگی‏‏‏های زمین‏‏شیمیایی سنگهای بررسیشده مانند غنی‏‏‏شدگی از LREEs و LILEs (به‏‏‏ویژه Rb، K و Th)، نسبت به HREEs و HFSEs (Ti، Nb و Ta)، سرشت کالکآلکالن و موقعیت آنها در نمودارهای زمین‏‏‏ساختی نشان‏‏‏ میدهند این سنگها در محیط مرتبط با پهنه‏‏‏های فرورانش پدید آمده‏‏‏اند. ویژگی‏‏‏های یادشده بههمراه الگوی شدیدا جدایشیافته، نبود بیهنجاری Eu در الگوی عنصرهای کمیاب خاکی و نسبت‏‏‏های بالایSr/Y و La/Yb نشان میدهد این سنگها از آداکیت‏‏‏های پرسیلیس هستند. ماگمای سازنده سنگهای آداکیتی این گستره از ذوببخشی ورقه اقیانوسی فرورو در عمق پایداری گارنت پدید آمده است و بهدنبال فرایند تبلور جدایشی بههمراه آلایش ماگمایی تحول یافته است.

کلیدواژه ها

توده‏‏‏های نیمه‏‏‏ژرف, آداکیت پرسیلیس, پوسته اقیانوسی فرورو, ترود, کمان ماگمایی ترود- چاهشیرین

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.