مریم محمدی زاده - دانشجوی دکتری مهندسی اکتشاف معدن، دانشگاه یزد
سید حسین مجتهدزاده - دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد
فریماه آیتی - دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران

پگماتیت‏‏‏های بارور، مهم‏‏ترین خاستگاه عنصر‏‏های کمیاب و راهبردی بهشمار می‏‏روند. این واحد‏‏های گرانیتی درشت‏‏‏دانه با توده‏‏‏‏های گرانیتی پتانسیل‏‏‏دار ارتباط زایشی دارند و نخستین گام برای اکتشاف آنها، شناسایی و اکتشاف توده‏‏‏‏های گرانیتی مادر است. در این مقاله، سیستم گرانیت- پگماتیت مشیرآباد در جنوب‏‏باختری قروه، با هدف بررسی رفتار و محتوای عنصر‏‏های کمیاب، با بهکارگیری داده‏‏‏های سنگ کل و اطلاعات زمین‏‏شناسی موجود بررسی شده است. بررسی‏‏‏‏ها نشان می‏‏‏دهند سنگ‏‏های آذرین توده مشیرآباد در پی یک فرایند جدایش بلوری پدید نیامده‏‏‏اند، بلکه پیدایش آنها به‏‏صورت جداگانه و موازی هم رخ داده‏‏‏ است. در پی تزریق‏‏‏‏های متوالی و پیشرفت فرایند سنگ‏‏‏ساز جدایش ماگما که با افزایش Rb و کاهش K/Rb همراه است، محتوای فلزهایی مانند Sr، Zn، Ba، REEs، Th، Zr و Hf در ماگمای مادر کم شده است؛ اما محتوای فلزهایی مانند Nb، Ta، Be و Ga افزایش یافته است. همچنین، شواهد نشان میدهند فعالیت‏‏‏های گرمابی نیز در تمرکز یا رقیقشدن عنصرها دخیل بوده‏‏‏اند

عنصر‏‏های کمیاب, شاخص‏‏‏‏های زمین‏‏شیمیایی, سیستم گرانیت- پگماتیت نوع LCT, توده آذرین درونی مشیرآباد, پگماتیت ابراهیمعطار