زمینشیمی و سنگزایی سنگهای آتشفشانی کربونیفر شمالباختری مرند: شاهدی بر ماگماتیسم کافت درونقارهای
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 11، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJPU-11-3_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 275
نویسندگان
استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران
دانشیار گروه زمین شناسی ، دانشگاه پیام نور
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیام نور، ایران
چکیده
توالی سنگهای آتشفشانی- رسوبی بررسیشده به سن کربنیفر در استان آذربایجانشرقی، شمال شهرستان مرند و در پهنه ساختاری ایرانمرکزی جای دارد. این مجموعه دربردارنده تناوبی از ماسهسنگ، شیل، کنگلومرا، سنگآهک، سنگهای آذرآواری فلسیک، آلکالیبازالت و ریولیت است که زیر توالی رسوبی پرمین و روی سنگهای رسوبی دونین رخنمون یافتهاند. ماگماتیسم این منطقه از نوع دوگانه است. سنگهای بازیک سرشت آلکالن دارند و از عنصرهای لیتوفیل با شعاع یونی بزرگ غنیشدگی و از عنصرهای با قدرت یونی بالا تهیشدگی دارند و ازاینرو، ویژگیهایی همانند بازالتهای نوع OIB نشان میدهند. برپایه ویژگیهای عنصرهای کمیاب، سنگهای بازیک از ذوببخشی درجه پایین خاستگاه گوشتهای گارنت- اسپینل لرزولیتی پدید آمدهاند که هنگام صعود به سطح دچار جدایش بلورین شدهاند. برپایه بررسیهای زمینشناسی و دادههای عنصرهای اصلی و کمیاب، سنگهای ریولیتی منطقه را با گرانیتوییدهای نوع A میتوان مقایسه کرد. نسبتهای عنصرهای کمیاب این سنگها بسیار نزدیک به ترکیب برآوردشده برای پوسته قارهای کل و نشاندهنده خاستگاه پوستهای این سنگهاست. سنگهای ریولیتی پیامد ذوب آبگیری تونالیت یا گرانودیوریت و در پی نفوذ ماگمای بازیک و تامین گرمای لازم هستند. ولکانیسم دوگانه منطقه در زمان کربونیفر در پاسخ به فرایند کافتزایی و بالاآمدگی سستکره در فازهای نخستین بازشدگی نئوتتیس روی داده است.کلیدواژه ها
سنگهای آتشفشانی, سنگزایی, کافت, پالئوزییک, مرنداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.