طراحی مدل مفهومی الگوی دفاع سایبری جمهوری اسلامی ایران

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه امنیت ملی، دوره: 8، شماره: 30
  • کد COI اختصاصی: JR_NSJ-8-30_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 538
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا تقی پور

مدرس دانشگاه و پژوهشگر ارشد حوزه امنیت فضای سایبر

علی اسماعیلی

دانش آموخته دوره دکتری مدیریت راهبردی امنیت فضای سایبر، دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

گذشته از دستاوردهای فضای سایبر، توجه به تهدیدات روزافزون این فضا، در اولویت بسیاری از بازیگران دولتی و غیردولتی قرار گرفته است. حملات سایبری بهعنوان جدیدترین و پیچیدهترین نبردها ذیل عملیاتهای نظامی به شمار میآید. حملات سایبری به دلیل جدید بودن، درصد هزینه پایین و فایده بالا، عدم توانایی کشور هدف در مشخص و اثبات نمودن منشا تهدید و عدم توانایی در تعیین میزان و دامنه خسارات وارد شده در مراحل اولیه شروع حمله، مورد توجه کشورهای متخاصم بهویژه در جنگهای ترکیبی قرار گرفته است. جایگاه خاص جمهوری اسلامی ایران در ترتیبات منطقه­ای و نظام بین­الملل سبب شده تا نظام سلطه از فضای سایبری برای تحدید قدرت ملی به شکل فزایندهای بهرهبرداری نماید. در این میان، بهمنظور ایجاد سازوکار مناسب برای تضمین امنیت و منافع ملی در این فضا، شناخت ابعاد مختلف این مسئله به دغدغه بسیاری از صاحبنظران این حوزه تبدیل شده است.  در همین راستا، ایجاد هرگونه نظام کارآمد دفاع سایبری مستلزم طراحی مدل مفهومی دفاع سایبری است. این پژوهش با این پرسش که چارچوب مفهومی دفاع سایبری و مولفههای اساسی آن در جمهوری اسلامی ایران چیست؟ با بهکارگیری فن خوشهبندی در تحلیل محتوا و تکنیک دلفی درصدد طراحی مدل مفهومی دفاع سایبری برآمده است. برای این منظور، سه مفهوم بازدارندگی، پدافند (دفع) و برگشتپذیری بهمثابه ابعاد اساسی دفاع سایبری مورد شناسایی قرار گرفتند و سپس مولفههای هر یک از این ابعاد استخراج و شاخصهای هر مولفه معین شدند. با مجموع ابعاد، مولفهها و شاخصهای دفاع سایبری، مدل مفهومی دفاع سایبری طراحی گردید.

کلیدواژه ها

تهدیدات سایبری, دفاع سایبری, مدل مفهومی, ابعاد دفاع سایبری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.