تجسس و ورود به حریم خصوصی کارکنان نیروهای مسلح از منظر فقه و حقوق

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: پژوهش های حفاظتی-امنیتی، دوره: 8، شماره: 31
  • کد COI اختصاصی: JR_JPAS-8-31_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 615
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمید قنبری

استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده شهید محلاتی

چکیده

چکیده ضرورت رعایت حریم خصوصی از امور بدیهی است و آموزه­های منابع دینی، حاکی از ممنوعیت تجسس و ورود به حریم خصوصی است. از سوی دیگر، برای صیانت کارکنان نیروهای مسلح و نظام، در برخی موارد تجسس و ورود به حریم افراد لازم است و درنتیجه در برخی موارد، بین حقوق افراد و سازمان تزاحم به وجود میآید و در پی آن، این سوال مطرح میشود که «تجسس و ورود به حریم خصوصی کارکنان نیروهای مسلح آیا جایز است؟»، «و درصورت جایز بودن، حدودوثغور آن کدام است؟». نگارندگان با استفاده از منابع کتابخانهای و توصیف و تحلیل ادله، به این نتایج رسیدهاند که حکم اولیه تجسس حرمت است، اما حکم ثانویه آن با توجه به اقسام آن، در برخی موارد جایز و در برخی موارد حرام است، اما ازآنجاییکه جواز تجسس، مبتنی بر وجود ملاک­های باب تزاحم است؛ از­این­رو، در هرکجا ملاک­های باب تزاحم (وجود مصلحت، احراز اهمیت متعلق تجسس و عدم وجود مندوحه[۱] (چاره و گریز و...)) وجود داشته باشد، تجسس جایز والا حرام است. براین­اساس، این مقاله با دستهبندی اقسام تجسس و اهداف آن در نیروهای مسلح، به بررسی وجود یا عدم وجود ملاک­های باب تزاحم در هر یک از اقسام مزبور پرداخته و حکم هر یک را بیان کرده است و در انتها با تاسیس اصل، اثبات نموده که در موارد مشکوک­الجواز، باید به اصل عملی حرمت تجسس تمسک نمود. [۱] مندوحه در اصطلاح به معنای قدرت و توانایی شخص مکلف در ادای ماموربه در غیر شرایط اضطرار است. بنابراین در فرض وجود مندوحه، اضطرار محقق نمی­شود

کلیدواژه ها

تجسس, تزاحم احکام و حقوق, حریم خصوصی, نیروهای مسلح

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.