حمیدرضا فرتوکزاده - دانشیار مدیریت دانشگاه صنعتی مالک اشتر
سیامک طهماسبی - دکتری، مدیریت صنعتی، دانشگاه مالک اشتر
علی رحیمی - کارشنارس ارشد هوافضا

پیشرفتهای چشمگیر در صنایع هوافضای ایران طی دهههای اخیر غیرقابل انکار است. پیشرفتهایی که علیرغم تحریمهای گسترده بینالمللی، از طریق تلاشهای درونی حاصل شده است. بنابراین، مطالعه دستاوردهای این حوزه میتواند به عنوان الگویی برای سایر صنایع کشور بویژه صنایع دفاعی باشد. از اینرو، این مقاله با بهرهگیری از رویکرد پژوهش کیفی و استراتژی پژوهش مطالعه موردی به بررسی مسیر شکلگیری و انباشت قابلیتهای فناورانه طراحی و ساخت موشکهای بالستیک به عنوان محصولات و سامانههای پیچیده در صنعت هوافضای کشور پرداخته است. یکی از گروههای صنعتی فعال در حوزه صنایع هوافضا به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده و در کنار مطالعه منابع علمی و اسناد مرتبط و در دسترس، مصاحبههای عمیق با مسئولین، مدیران، مشاوران و کارشناسان مرتبط با آن سازمان انجام گرفته است. مسیر شناسایی شده برای شکلگیری و انباشت قابلیتهای فناورانه در گروه صنعتی مورد مطالعه مشتمل بر هشت گام و چهار نقطه عطف است. یافته­های پژوهش نشانگر آن است که علی­رغم وجود برخی شباهتها با الگوهای موجود در سایر صنایع و کشورها، تفاوتها و ویژگیهای متمایزکنندهای در الگوی شناسایی شده در این پژوهش وجود دارد.

محصولات و سامانههای پیچیده, قابلیتهای فناورانه, صنعت هوافضا, فناوری