تاثیر عوامل ژئوپلیتیک نظامی دریای خزر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران

منطقه ژئوپلیتیک دریای خزر پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جایگزین شدن چهار کشور تازه استقلالیافته بهجای آن در این حوزه، دچار تحولات عظیمی گردید که در این تحقیق با عنوان «تاثیر عوامل نظامی ژئوپلیتیک دریای خزر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران» سعی شده است این تحولات، از دریچه عامل نظامی ژئوپلیتیک بر تدوین راهبرد دفاعی کشور موردبررسی قرار گیرد. لذا در پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی - تحلیلی و بهصورت کاربردی پس از انجام مطالعات نظری و محیطشناسی ژئوپلیتیک کشورهای منطقه­ی دریای خزر تلاش گردیده است تا عوامل نظامی ژئوپلیتیک مرتبط و موثر بر تدوین راهبرد دفاعی ج.ا.ایران شناسایی سپس بهمنظور تائید این عوامل و تعیین نقش عوامل (در قالب بسترهای فرصت­آفرین، تهدیدزا، قوت و ضعف)، دو پرسشنامهای تنظیم و طراحی گردید. پرسشنامه اول بهمنظور تائید عوامل موثر ژئوپلیتیک نظامی احصا شده بر تدوین راهبرد دفاعی بین جامعه آماری ۱۲ نفری و پرسشنامه دوم بهمنظور تعیین نقش عوامل در جامعه آماری ۴۹ نفری بهصورت تمام شمار توزیع و پس از اخذ نظر جامعه آماری با استفاده از تکنیکها و روشهای آماری، تجزیه­وتحلیل شده و در ادامه به جمع­بندی و ارزیابی سوالات تحقیق پرداختهشده است. درنهایت در قسمت نتیجهگیری در پاسخ به سوالات تحقیق، مهم­ترین بسترهای فرصت­آفرین و بسترهای تهدیدزا و همچنین مهم­ترین عوامل قوت و ضعف نظامی که در تدوین راهبرد دفاعی ج.ا.ایران موثر میباشند؛ در قالب ۲۴ عامل ژئوپلیتیک تعیین گردیدند.

کلیدواژه ها:

عوامل نظامی ، ژئوپلیتیک ، دریای خزر ، راهبرد ، راهبرد دفاعی