جلال رضایی تیجی - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.
سید محسن موسوی - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیدهانگیزه های متعددی برای تحریف روایات در منابع عامه مسلمانان وجود داشته و دارد که یکی از آن ها حذف لغزشهای صحابه رسول خدا (ص) و مشاجرات بین آنها است. در کتاب صحیح بخاری روایتی وجود دارد که رسول خدا (ص) درباره عمار بن یاسر جملاتی میفرمایند و سپس با عبارت «تقتله الفئه الباغیه» پیشگویی میکنند که عمار بن یاسر به دست گروهی طغیانگر به شهادت میرسد. این عبارت امروزه در برخی از نسخههای چاپ شده از کتاب صحیح بخاری دیده نمیشود. این نوشتار، در صدد پاسخگویی به این سوالات است که اولا آیا عبارت موردنظر از همان ابتدا در متن روایت کتاب صحیح بخاری وجود داشته است یا نه؟ و ثانیا دلیلی بر اثبات تحریف عبارت مورد نظر در برخی از نسخهها وجود دارد؟ طبق بررسیهای صورتگرفته، این عبارت توسط بخاری از متن روایت حذف گردیده، و بعدها در برخی از نسخه ها وارد متن کتاب شده است.

تحریف حدیث, نقد حدیث, صحیح بخاری, عمار, جنگ صفین