بررسی فقهی ضمان ناشی از انتقال بیماری مسری

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه فقه و اجتهاد، دوره: 6، شماره: 11
  • کد COI اختصاصی: JR_FEGHI-6-11_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 505
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید مجتبی میرتبار

پژوهشگر گروه فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام)

چکیده

شیوع بیماریهای واگیردار با ماهیتی نوعا کشنده تهدیدی علیه امنیت سلامت شمرده می­شوند؛ بنابراین کنترل رفتار بیماران، محدودسازی آنها و در نتیجه جلوگیری از انتشار آن در میان افراد جامعه، از مسائل مهم حوزه پزشکی است. در این راستا یکی از تدابیر راهبردی در کنترل بیماری، توجه دادن به مسئولیت مدنی ـ کیفری و ضمانآور بودن انتقال این نوع از بیماری­هاست. بر این اساس پرسش پیشرو آن است که در آموزه­های دینی، در صورت رعایت نکردن وظایف شهروندی و انتقال بیماری مسری به دیگران چه مسئولیتهایی متوجه فرد ناقل است؟ آیا ضمانتی در قبال خسارت­های ناشی از بیماری متوجه فرد انتقالدهنده خواهد بود؟ به نظر میرسد اگرچه جبران خسارتهای مستند به انتقالدهنده بیماری، امری مسلم به شمار می­رود؛ اما ویژگی­هایی مانند میزان کشندگی بیماری، علم و جهل طرفین از آلودگی، دشواری­هایی را در احراز، استناد و اثبات نوع مسئولیت و ضمان حاصل از آن پدید آورده است؛ از اینرو در نوشتار حاضر به روش تحلیلی ـ اجتهادی و با بهرهگیری از منابع کتابخانه­ای به بررسی حالتهای گوناگون انتقال پرداخته است و نتیجه آن شد که اگر فرد از بیماری خود و کشندگی آن آگاهی داشته باشد و عمدا با انتقال بیماری موجب فوت دیگری شود، از عملکرد وی با عنوان قتل عمد یاد میشود و سزاوار قصاص است و در مواردی که بیماری کشنده نباشد و منجر به قتل شود، شبهعمد است و محکوم به پرداخت دیه خواهد بود و در نهایت اگر شخص از بیماری خود آگاهی نداشته باشد و با انتقال موجب فوت دیگری شود، عمل او خطای محض به شمار می­رود که ضمان آن بر عهده عاقله است.

کلیدواژه ها

بیماری مسری, سرایت, ضمان, استناد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.