اعتبارسنجی نظریه اعجاز روانشناختی قرآن با تاکید بر آرا امین خولی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های قرآنی، دوره: 18، شماره: 33
  • کد COI اختصاصی: JR_QURN-18-33_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 474
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید محمود طیبحسینی

دانشیار گروه قرآن پژوهی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

سیدابراهیم مرتضوی

دکتری علوم قرآن و حدیث

چکیده

«اعجاز قرآن» از مباحث مورد اعتنای اساطین علوم قرآن بوده و یکی از نظریاتی که در این باره مطرح کردهاند، نظریه «اعجاز روانشناختی» است. جستار پیش رو که از نوع تحقیقات کتابخانهای است، اعجاز روانشناختی قرآن را با روشی توصیفی ـ تحلیلی، از منظر «امین خولی» محقق معاصر مصری، بررسی کرده است. نتیجه آنکه از نگاه خولی، اعجاز روانشناختی، یکی از وجوه اعجاز ادبی ـ بیانی قرآن محسوب میشود و مراد از آن، این است که قرآن با هدف پرورش انسان و اصلاح جامعه، در دعوت خویش زوایای پنهان نفس آدمی را مدنظر داشته و شناخت عمیق قرآن از این زوایا ـکه گزارههای علمی روز از روان انسان نیز آن را تایید میکنندـ نشان از الهی بودن قرآن و اعجاز آن دارد. با این حال، نظریه خولی با چند اشکال و ابهام مواجه است: نخست آنکه مقدماتی که برای نظریه خود پیریزی کرده است، در برخی ابعاد و اجزا با یکدیگر سازگاری ندارند؛ دوم آنکه مبانی دیدگاه وی با برخی از ضروریات دین منافات دارد؛ سوم آنکه وی برخی از مفاهیم کلیدی نظریه خود را تبیین نکرده است؛ و چهارم آنکه شواهد نظریهاش از بعد کمی و کیفی ناتمام است.

کلیدواژه ها

قرآن, اعجاز روانشناختی, اعجاز ادبی, امین خولی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.