تحلیل حکایت ذکر بر دار کردن حسنک با رویکرد تاریخگرایی نو
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 24، شماره: 85
- کد COI اختصاصی: JR_LTR-24-85_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 358
نویسندگان
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
چکیده
تاریخگرایی نورویکردی است در مطالعات ادبی و فرهنگی که به بازنگری رابطه تاریخ و ادبیات میپردازد و بر موقعیت تاریخی متن به عنوان بستر تعامل گفتمانهای مختلف و مناسبات قدرت تاکید دارد. در این مقاله، حکایت «ذکر بر دار کردن حسنک وزیر» که از جمله روایتهای مهم تاریخ بیهقی است با رویکرد تاریخگرایی نو مورد ارزیابی قرار میگیرد تا نقش گفتمان و ایدئولوژیهای موثر در این متن که به منظور پنهان کردن عاملیت حاکم در این ماجرا بهکار میگیرد، بهتر نمایان شود. تحلیل این حکایت در دو بخش صورت گرفته است؛ بخش اول مربوط به مسعود غزنوی است که سکاندار ماجرا بوده و در تلاش است تا کینه خود از حسنک را به صورت غیرمستقیم و به مدد حکم قدیمی خلیفه تلافی کند. بخش دوم نیز مربوط به بیهقی است که راوی حکایت بوده و به تاثر از گفتمان قدرت آن دوره، سخن را مطابق با میل سلطان جهت میدهد. او در بازگویی حوادث با قهرمانسازی و حذف مسعود در فرآیند گسست روایت، ضمن کمرنگ ساختن نقش او بر عاملیت بوسهل افزوده و اعمال مسعود را توجیه میکند.کلیدواژه ها
تاریخ بیهقی, تاریخگرایی نو, قدرت, گفتمان, حسنکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.