نقش دامداران در تخریب محیط زیست مناطق کوهستانی (مورد مطالعه: دهستان باروق، شهرستان میاندوآب)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، دوره: 1، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_GSMA-1-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 579
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Mohammad Valaei

PhD of Geography and Rural Planning Department, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.

Abdollah Abdollahi

Assistant Professor of Geography and Rural Planning Department, Miandoab Branch of Payam Noor University, Miandoab, Iran

Hossein Mohammadi Ghazijahani

MA of Urban Planning Department, Faculty of Art, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran.

چکیده

امروزه انسان به­واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره­برداری غیراصولی و ناپایدار از آن موجب تشدید تخریب محیط­زیست می­شود که نه تنها مانع از تحقق توسعه­پایدار خواهد شد، بلکه آینده حیات را در زمین در معرض خطر نابودی قرار می­دهد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثرات فعالیت­های دامداران روستایی در تخریب محیط­زیست مناطق کوهستانی پیراشهری می­باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی و جهت جمع­آوری اطلاعات از مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه­آماری تحقیق نیز شامل خانوارهای روستایی دارای دامداری (دام سبک) در دهستان باروق میاندوآب که در ۱۵ کیلومتری شهر باروق قرار گرفته­اند، می­باشد. از میان روستاهای این دهستان تعداد ۲۰ روستا در بافر ۱۵ کیلومتری شهر باروق قرار گرفتند که طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای ۳۴۲۸ خانوار و ۱۱۵۷۵ نفر جمعیت بوده و براساس فرمول اصلاح شده کوکران تعداد ۲۷۲ خانوار به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون الفای کرونباخ ۷۰۳/۰ ارزیابی شد که قابلیت اعتماد بالای آن را نشان می­دهد. جهت تجزیه­و­تحلیل داده­ها و اطلاعات از آزمون­های همبستگی اسپیرمن، رگرسیون، تی­تک نمونه­ای و تحلیل محتوای تصاویر ماهواره­ای استفاده شده است. نتایج نشان داد، بین گسترش فعالیت­های دامداری بهره­برداران و تخریب محیط­زیست در ابعاد مختلف در سطح ۰۱/۰ درصد رابطه معناداری وجود دارد و فعالیت­های دامداران در شاخص­های تخریب منابع طبیعی با میزان بتای ۴۰۰/۰ و تخریب اراضی آبی، دیمی و باغات با بتای ۳۶۶/۰ بیشترین تاثیر را داشته است. چنانچه تحلیل­های فضایی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست ۸ در طی دوره ۲۰۰۱ الی ۲۰۱۹ نیز تایید کننده همین امر است. همین­طور، از میان روستاهای کوهستانی پیرامون شهر باروق؛ از نظر میزان تخریب محیط­زیست روستای گل­سلیمان­آباد با میانگین رتبه­ای ۵۰/۱۹۷ در رتبه اول و روستای چالخماز با میانگین رتبه­ای ۹۴/۱۸۳ نیز در رتبه دوم بالاترین تخریب قرار دارد.

کلیدواژه ها

Destruction, Environment, Livestock, Baruq., تخریب, محیط زیست, مناطق کوهستانی, دامداری, باروق

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.