شناسایی مناطق مستعد فروچاله در حوضه کارستی بیستون ـ پرآو

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، دوره: 1، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_GSMA-1-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 503
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Mohammad Maleki

M.Sc. of Remote Sensing and GIS Department, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

Alireza Jozak

M.Sc. Student of Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities and Social Sciences, Mazandaran University, Babol Sar, Iran.

Javad Sadidi

Assistant Professor of Remote Sensing and GIS Department, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

چکیده

فروچاله ­های نوعی از اشکال کارستی است که به شکل گودال­ هایی در سطح زمین آشکار می­شوند. شناسایی این فروچاله ­ها در مدیریت منابع آب بسیار حیاتی هستند، چرا که آلودگی این مکان ­ها باعث آلودگی منابع آب منطقه می ­شود. حوضه کارستی بیستون ـ پرآو از آن جهت مهم است که باعث ایجاد سراب­ هایی در شهرهای بیستون و کرمانشاه بوده و بخشی از آب این شهرها را تامین می­کند. این پژوهش با هدف شناسایی فروچاله­ های این حوزه و همچنین شناسایی مناطق مستعد فروچاله انجام شده است. در این پژوهش با تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و  فرآیند تحلیل شبکه، معیارهای مختلف ایجاد فروچاله نظیر بارش، دما، تبخیر، سنگ­شناسی، جنس خاک، شیب، ارتفاع، گسل، آبراهه و پوشش گیاهی رتبه بندی شده اند. نتایج فرآیند تحلیل شبکه نشان داد که سنگ­ شناسی با ۸۷/۲۴ درصد مهم­ترین عامل ایجاد فروچاله است. پس از ترکیب لایه­ ها، نقشه مناطق محتمل فروچاله مشخص گردید و با استفاده از تفسیر تصاویر World Imagery و Google Earth فروچاله ­های موجود در منطقه تشخیص داده شد. سپس برای بررسی نتایج کار از شاخص­ های صحت، دقت و کیفیت استفاده شد که نتایج آن­ها به ترتیب ۹۸/۴۲، ۴۱/۶۹ و ۵۵/۶۵  بود. بالا بودن شاخص صحت نشان می­ دهد کارایی بالا در شناسایی فروچاله ­های موجود است، اما پایین بودن دو شاخص دیگر بیانگر ضعف روش نیست، بلکه دو شاخص دقت و کیفیت نشان دهنده مناطقی است که احتمال فروچاله شدن را دارند، اما درحال حاضر یا فروچاله نبوده و یا در داده­ های مرجع نیستند. در نهایت می­ توان گفت که این روش کارایی مناسبی برای شناسایی فروچاله­ ها و مناطق مستعد فروچاله­ ها را دارد.

کلیدواژه ها

Karst, Sinkhole, Bistoon-Parave, ANP, World Imagery., کارست, فروچاله, بیستون ـ پرآو, تحلیل شبکه ای, تصاویر جهانی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.