رضا دهمرده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
محمد دهمرده - دانشجوی کارشناسی دانشگاه فرهنگیان شهید مطهری شیراز
ابوالفضل دهمرده - دانشجوی کارشناسی تربیت دبیر شهید رجایی تهران

سعدی بزرگترین شاعر غزلسرای ایرانی و یکی از بزرگترین شاعران جهان است. تاکنون هیچ شاعری در زبان پارسی بروانی و لطف و سادگی و شیوایی و انسجام و فصاحت و فریبندگی الفاظ او شعر نسروده است به همین جهت غزل سعدی که غزال غزل های زبان پارسی است عالی ترین پدیده فکری و ذوقی است که به ادبیات پارسی که دارای شورانگیزترین ذوقیات بشری میباشد ارمغان گردیده است. دربین فارسی زبانان کسی نیست که سواد خواندن و نوشتن داشته باشد و از سعدی شعری بخاطر نداشته باشد به این لحاظ این فرمانروای بلا منازع ادب پارسی را همه می شناسند و با اشعار دلنشین و جان نواز او همواره زیسته و عشق میورزند و گفته های اموزنده و هشیار کننده وی را شاهد ارزنده و برازنده ای برای یک زندگی متعالی میدانند. سخن او خالی از عرفان نیست ولی نه عرفان غلیظ و خام سنایی و نه عرفان عالی و پخته مولوی و حتی عطار،بلکه عرفانی ملموس و قابل فهم که غالبا در حیطه عشق و زیبایی های صوری بیان می شود.غزل او هرچند کاملا در حدود غزل باقی مانده است یعنی کلا عاشقانه و متضمن معانی عشقی لطیف است اما با چاشنی تصوف و اندرز و عبرت نیز در آمیخته و از دیرباز عالی ترین نوع غزل فارسی محسوب شده است.از نظر سبکی عبارات او بسیار ساده به نظر میرسد اما تقلید پذیر نیست.از این رو آنرا سهل و ممتنع گفته اند.در غزل نوآور است یعنی طرز مخصوصی در غزل بوجود آورد که قبل از او سابقه نداشته است.از مشخصات غزل او موزون بودن آن است به این معنی که محتوا و محتوی شعر او همخوان و هم آهنگند. اشعار او مانند آثار هر شاعر بزرگ دیگر دارای مشخصه باور داشت است.یعنی خواننده تمایل دارد ادعای او را باور کند.سعدی از حقیقت سخن میراند و معشوق مخصوصی را در نظر دارد و با آن معشوق حقیقی است که ماجرا میراند.در این مقاله به فرهنگ اشارات و تلمیحات در کلیات سعدی پرداخته شده است.

اشارات،تلمیحات،آیات،قرآن کریم،سعدی