نقش آجر در تمدن اسلامی و هنرمعماری امروزی باتوجه به اقلیم مناطق گرم و خشک

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 358

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

HUDE02_233

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

معماری اسلامی در برگیرنده از زبان قرآن است و عمق و غنای تمدن اسلام را با بهره گیری از روح معنویت نشان می دهد . آن چه که بیشتر از دیگر هنرها توجه انسان را به خود معطوف داشته است معماری و هنرهای تجسمی بود که انسان بر روی اشیا و یا ساختمانها می ساخت به گونه ای که تجلی معماری در تصاویر و یا کنده کاری هـا معلوم است . اما باید میان معماری و هنر معماری تفاوت قائل آمد چرا که در معماری منظور ساخت و ساز در راستای انجام وظیفه اجتماعی و خدمت رسـانی اسـت و در هنر معماری تأکید بر استفاده از شاهکارهای هنری و دستاوردهای تزئینی است با توجه به وجود تفاوت معماری و هنر معماری ، معماری اسلامی شاخصـه ای جداسـت ، که آن را از سبک بناها جدا می سازد و برگرفته از اندیشه های معنوی شخص است ابداعی که معمار آن را نداشته است . و این بـه علـت ویژگـی هـای دینـی در اندیشـه زیباشناسی اسلام در معماری اسلامی متجلی می شود. یکی از ویژگی های بسیار مهم معماری اسلامی استفاده از آجر است ، معماری اسلامی به شدت مبتنی بر آجر است. چرا آجر ؟ بدین جهت که آجر از خاک است و انسان نیز از خاک ، یعنی ما نسبت بی واسطه تری بـه خـاک داریـم تـا معـدن . معـدن و منـابع سـنگی محصـول فعـل و انفعالاتی است که آن ها در خاک وجود ندارد . این را دوباره تکرار می کنم که واسطه ما با خاک بیشتر از سایر چیزهاست . خداوند متعال در قرآن کـریم مـی فرمایـد : انسان را از خاک آفریدیم و نه از » من حجر « بنابراین وسعت ارتباط انسان با خاک وسیع تر است و این وسعت به صورت دایم منشأ خلقت انسـان را بـرای او بـازگو مـی کند و انسان مهم تر از آن انس روحی ، انس با خاک را دارد. نکته دوم فرمها هستند فرم معماری اسلامی بیشتر تجریدی است تا سخت و سنگین و سرد، یعنی استفاده از خطوط منحنی و قوس در معماری اسلامی بیشتر است و این یکی از ویژگی های مهم است ، زیرا انسان از لحاظ روانی ، روحش با قوس و انحنا بیشتر ارتباط برقـرار مـی کند ، تا خطوطکاملاً مستقیم . از این گونه موارد ما بسیار داریم . به عنوان مثال در رنگ ها نیز این گونه است با رنگ های لاجوردی و فیـروزه ای در معمـاری اسـلامی بشتر استفاده می شود ؛ استفاده از این رنگ ها ، از نظر روانشناسی اثبات شده که رنگ هایی در انسان احساس آرامش ایجاد می کنند .ده ها مثـال در ایـن خصـوص مـی شود بیان کرد که معماری اسلامی بر بنیاد فطرت شکل گرفته است ، بنابراین با روح انسان ارتباط برقرار می کند . گفته شده است در معماری اسلامی معنا بـر فـرم غالـب می شود.

نویسندگان

صفرعلی شعبانی خطیب

کارشناس ارشد پژوهش هنر ، عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای ، دانشکده فنی دختران نرجس سمنان

فروغ غیبی

کارشناس ارشد معماری، مدرس دانشگاه فنی و حرفه ای،دانشکده فنی دختران نرجس سمنان