پیشنهادی برای تصحیح و معنای چند بیت از داستان «رستم و سهراب»

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 268

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-12-3_008

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

تصحیح شاهنامۀ جلال خالقی مطلق و همکارانش محمود امیدسالار و ابوالفضل خطیبی یکی از تصحیح‌های درخور اعتماد و استنادِ شاهنامه‌پژوهان است. در تصحیح‌های گذشته اشکالاتی دیده می‌شود که خالقی مطلق و همکارانش با در نظر گرفتن آنها کوشیده‌اند تصحیح دقیق‌تری از شاهنامه در اختیار خوانندگان قرار دهند؛ البته تصحیح خالقی مطلق نیز کاستی‌هایی دارد که می‌توان با اشاره به این کاستی‌ها و اصلاح آنها، متن ویرایش‌شدۀ بهتری از شاهنامه ارائه کرد. ازاین‌رو در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که با دقت در معنای برخی از واژگانِ شاهنامه و ضبط دست‌نویس‌های متعدد و معتبر این کتاب، تصحیح چه بیت‌هایی از داستان رستم و سهراب را می‌توان پیشنهاد کرد. بر همین اساس در این مقاله با توجه به دست‌نویس‌های معتبر و چاپ‌های عکسی دست‌نویس‌های شاهنامه و ویرایش‌هایی که از این کتاب ارائه شده است و همچنین پژوهش‌هایی که شاهنامه‌شناسان در کتاب‌ها و مقاله‌های خود ارائه کرده‌اند، کوشش شد پیشنهادهایی برای تصحیح و معنای برخی از بیت‌های داستان «رستم و سهراب» مطرح شود؛ از‌این‌رو با توجه به شواهدی که در شاهنامه آمده است، بهتر است در تصحیحِ بیت‌هایی از این داستان «بداندیش» به معنی «بیمناک و نگران»، «خَنبیدن» به معنی «خم‌شدن» و «آهون» به معنی «رخنه و نَقب» در نظر گرفته شود.

نویسندگان

سید علی محمودی لاهیجانی

دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1- آیدنلو، سجاد (1393). «پیشنهادی برای تصحیح ضبط دو واژه ...
  • 2-------- (1394). «معرفی و بررسی دو تصحیح تازۀ شاهنامه»، آینۀ ...
  • 3- اسدی طوسی، ابومنصور علی بن احمد (1354). گرشاسب‌نامه، تصحیح ...
  • 4- البنداری، فتح بن علی (1932). الشاهنامه، عبدالوهاب عزام، القاهرة: ...
  • 5- بنداری، فتح بن علی (1382). شاهنامۀ فردوسی، ترجمۀ عبدالمحمد ...
  • 6- جوینی، عزیزالله (1382). داستان رستم و سهراب از دستنویس ...
  • 7- جیحونی، مصطفی (1390). «مبارک فال (نسخۀ نویافتۀ سن ژوزف)»، ...
  • 8- خالقی مطلق، جلال (1367). «دستنویس شاهنامه مورّخ ششصد و ...
  • 9- ------------- (1393). یادداشت‌های شاهنامه، جلد نهم و دهم، تهران: ...
  • 10- خطیبی، ابوالفضل (1397). «نگاهی تازه به برخی بیت‌های داستان ...
  • 11- خلف تبریزی، محمدحسین (1342). برهان قاطع، جلد اول، به ...
  • 12- دقیقی طوسی، ابومنصور محمد بن احمد (1373). دیوان دقیقی ...
  • 13- دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت نامه، چاپ دوم از دورۀ ...
  • 14- رستگار فسائی، منصور (1378). حماسه رستم و سهراب، تهران: ...
  • 15- شعار، جعفر؛ انوری، حسن (1375). غمنامۀ رستم و سهراب، ...
  • 16- طاهری مبارکه، غلام‌محمد (1379). رستم و سهراب: شرح و ...
  • 17- طبری، محمد بن جریر (1356). ترجمۀ تفسیر طبری، تصحیح ...
  • 18- فردوسی، ابوالقاسم (1369). داستان رستم و سهراب، مقدمه و ...
  • 19- ----------- (1379). شاهنامه همراه با خمسۀ نظامی، چاپ عکسی ...
  • 20- -------------- (1384). شاهنامه (چاپ عکسی از روی نسخۀ خطّی ...
  • 21- -------------- (1391). شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق، دفتر ...
  • 22- -------------- (1389). شاهنامه از دستنویس موزۀ فلورانس، ج 1، به ...
  • 23- ------------(1389). شاهنامه (نسخه برگردان از روی نسخۀ کتابت اواخر ...
  • 24- -------------- (1393 الف). شاهنامه، پیرایش جلال خالقی مطلق، تهران: ...
  • 25- -------------- (1393 ب). شاهنامۀ فردوسی (بر اساس چاپ مسکو)، ...
  • 26- -------------  شاهنامه، دست‌نویس انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم شوروی در ...
  • 27- --------------  شاهنامه، دست‌نویس کتابخانۀ بریتانیا در لندن، مورّخ 841 ...
  • 28- ---------------  شاهنامه، دست‌نویس کتابخانۀ عمومی دولتی لنینگراد، مورّخ 733 ...
  • 29- --------------- شاهنامه، دست‌نویس کتابخانۀ مجلس احتمالاً از سدۀ نهم ...
  • 30- کزازی، میرجلال‌الدین (1388). نامۀ باستان: ویرایش و گزارش شاهنامۀ ...
  • 31- ------------- (1390). نامۀ باستان: ویرایش و گزارش شاهنامۀ فردوسی، ...
  • 32- ------------- (1390). نامۀ باستان: ویرایش و گزارش شاهنامۀ فردوسی، ...
  • 33- ------------- (1390). نامۀ باستان: ویرایش و گزارش شاهنامۀ فردوسی، ...
  • 34- -------------- (1391). نامۀ باستان: ویرایش و گزارش شاهنامۀ فردوسی، ...
  • 35- مستوفی، حمدالله (1377). ظفرنامه به انضمام شاهنامه (چاپ عکسی ...
  • 36- مولوی، جلال‌الدین محمد بلخی (1376). غزلیات شمس تبریزی، با ...
  • 37- ناصرخسرو قبادیانی، ابومعین (1357). دیوان اشعار حکیم ناصرخسرو قبادیانی، ...
  • 38- نفیسی، علی‌اکبر (ناظم‌الاطبا) (بی‌تا). فرهنگ نفیسی، تهران: خیّام. ...
  • 39- یاحقی، محمدجعفر (1368). سوگنامۀ سهراب، تهران: توس. ...
  • 40- ------------- (1391). «دو جای نام در شاهنامه»، جستارهای نوین ...
  • نمایش کامل مراجع