خوانش تحلیلی نفثةالمصدور بر مبنای تاریخگرایی نو
محل انتشار: مجله متن شناسی ادب فارسی، دوره: 11، شماره: 4
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 190
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_RPLL-11-4_006
تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
نفثةالمصدور از مهمترین کتابهای تاریخ ادبیات ایران است که مرز بین تاریخ و ادبیات را به هم نزدیک کرده است. نزدیکی تاریخ و ادبیات یکی از پایههای اساسی تاریخگرایی نو به شمار میرود. در این رویکرد، تاریخ، بهمنزلة متن روایی، تفسیرها و تأویلهای نهفتهای دارد که کمک میکند متن در محدودة انسداد و فروبستگی قطعیت برساخته نماند. شیوة زیدری نسوی در نگارش رنجنامة نفثةالمصدور گفتوگویی بین کلیت متن و خردهروایتهایی است که بهسبب غلبة گفتمانی قدرت و ساختهای فکری، به حاشیه رانده شده یا پوشیده مانده است. زیدری بهسبب تربیت در فضای فکری اشعری و دستگاه دیوانی خوارزمشاهیان، برخی وجوه خردهروایتهای تاریخی را در کتاب خود ذکر نکرده یا آنها را به حاشیه رانده است. این خردهروایتها از خلال حذفها، گزینشها، دوگانهگویی، پوشیدهگویی و لاپوشانی به شیوة تفسیر انتقادی تاریخگرایی نو بررسی شده است. یافتهها نشان میدهد متن یادشده بهشکلی پیچیده با شرایط اجتماعی و مادی دورانِ پیدایی خود ارتباط دارد. زیدری با بیان هرج و مرج پدیدآمده در دستگاه سلطان در رویارویی برخی اطرافیان بیان میدارد که حاکمان خُرد نواحی به دنبال برساخت قدرت و سرانجام جدال به شیوههای سرکوبگرانه و مسامحهآمیز برای «ارادة معطوف» به حقیقت خودند. در چنین شرایطی تنازع برای بقا از صدر حاکمیت تا مردم عادی با خیانت، «جانی به نانی» و «نفسی به فلسی» فروختن رواج مییابد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمود رنجبر
استادیار گروه ادبیات، دانشکده ادبیات، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :