متن‌شناسی و بررسی ساختاری ده مجلس اسفزاری

موضوع این نوشتار بررسی ده مجلس اسفزاری است. این اثر از نثرهای خطابی و تعلیمی فارسی از قرن نهم هجری است. کتاب در ده بخش و به شیوة مجلس‌گویان و به‌صورت شفاهی بیان شده است. مریدان و علاقه‌مندان، آن را برپایة سخنان اسفزاری نوشته‌اند یا به‌اصطلاح املا کرده‌اند. نویسنده در این مقاله می‌کوشد تا این نسخة خطی ارزشمند دورة تیموری را با روش توصیف و تحلیل محتوا معرفی و از زاویة مجلس‌گویی، متن و ساختار این اثر را بررسی کند؛ همچنین ویژگی‌های ممتاز سبکی آن را شرح دهد. از مهم‌ترین یافته‌های پژوهش، جنبة آشکار عرفانی اثر است. افزون‌بر این، سخنور در بیشتر قسمت‌ها آیات و احادیث بسیاری را گواه می‌گیرد و می‌کوشد این موضوعات را شرح و تفسیر کند. بیان حکایات مذهبی و عرفانی و اشعار زیبا و سخنان عارفان نیز سبب گیرایی نثر کتاب شده است. سادگی و رعایت اقتضای حال و مقام نیز همه‌جا منظور اسفزاری بوده است. این نکته‌ها سبب شده است تا ده مجلس در شمار آثار ممتاز منثور عصر تیموری در بخش نثرهای خطابی جای گیرد.

کلیدواژه ها:

مجلس‌نویسی ، بررسی محتوایی ، بررسی ساختاری ، ده مجلس ، اسفزاری