ریختشناسی داستانهای عاشقانه شاهنامه
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: مجله متن شناسی ادب فارسی، دوره: 8، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_RPLL-8-3_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 435
نویسندگان
دانشگاه اصفهان
دانشگاه اصفهان
چکیده
بخش مهمی از ادب کلاسیک فارسی را داستانهایی تشکیل میدهند که به سبب موضوع عاشقانه آنها داستانهای غنایی خوانده میشوند. اگرچه این نوع ادبی با نوع ادبی حماسه کاملاً متفاوت است اما در مهمترین متن حماسی فارسی یعنی شاهنامه فردوسی نیز میتوان داستانهایی یافت که موضوع آنها عاشقانه است و در حیطه داستانهای غنایی طرح میشود. در این مقاله به بررسی ساختارها و به عبارتی، ریختشناسی داستانهای غنایی شاهنامه پرداخته میشود. هدف این بررسی تنها نشان دادن یکسان بودن یا نبودن شکل این داستانها با استفاده از روش پراپ نیست بلکه بررسی تأثیر ژانر حماسه بر این نوع داستانها و نیز مقایسه اجمالی آنها با داستانهای صرفاً غنایی است. در این مقاله کوشش شده است اهمیت ژانر ادبی، از طریق بررسی میزان اثرگذاری انواع ادبی بر عناصر داستانی و روایت داستانهای عاشقانه شاهنامه نشان داده شود. داستانهای انتخاب شده عبارتند از زال و رودابه، سیاوش و سودابه، رستم و تهمینه و بیژن و منیژه. در این داستانها عناصر داستانی مطرح در ریختشناسی پراپ چون صحنههای آغازین، انگیزهها، موانع و شخصیتها بررسی می شود؛ هدف بررسی این عناصر، مشخص شدن ریخت شناسی این داستانهاست تا از این طریق بتوان به تأثیر ژانر حماسه بر عناصر داستانی به کار رفته پی برد.کلیدواژه ها
داستانهای عاشقانه, شاهنامه, ریختشناسی, حماسهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.