ذکر،زمان و خاطره از نظر مولوی و ارتباط‌آن با نمادِ«دلارام»در‌غزلیات شمس

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 340

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-3-4_002

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

مولانا، از جمله عرفایی است که به مفهوم «ذکر» و لوازم آن که بیشتر به صورت نمادین در کلامش ظاهر می‌شود، توجه خاصی نشان داده است. ذکر از مهمترین عوامل پیوند با عالم فرامادی و رسیدن به مراتب والای عرفانی است که در غزلیات شمس نمادهای فراوانی را درمورد آن می‌توان پیدا کرد. یکی از این نمادها «دلارام» است که با «طمأنینه» یا «سکینه»1 که به واسطه گوشه نشینی، تداوم اذکار و به یادآوردن خاطرات قدسی در طریقت حاصل می شود، ارتباط دارد. در واقع ذکرِحق، منجر به فراموش کردن ماسوی الله در عارف شده و سببِ به یادآوردنِ خاطره قدسی می‌شود. «خاطره قدسی»، نقطه مقابلِ خاطره در معنای روانشناسی و فلسفی آن است؛ در فلسفه، تفکّر در مورد آنچه در گذشته رخ داده است در گرو اندیشیدن و فهمیدنِ مفهوم «زمان» و «هستی» است؛ فلاسفه، اغلب خاطره را در تناسب با پدیدارهای انسانی مطرح کرده‏اند که در واقع هویت و صفات انسان را نیز شکل می دهد. در این مقاله مفهوم «خاطره قدسی» و فرایند شکل گیری آن از منظر عرفانِ اسلامی بررسی شده است.

نویسندگان

علی محمدی آسیابادی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد

مرضیه اسماعیل زاده

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1- قرآن کریم. ترجمة عباس مصباح زاده. ...
  • 2- ابوطالب المکی، محمد بن علی بن عطیة الحارثی. (1426ق). ...
  • 3- بادامچی، میثم. (1386). «روانکاوی از سه منظر فلسفی»، روش ...
  • 4- بورینگ، گرهارد. (1384). «تصوّر زمان در تصوف ایرانی»، میراث ...
  • 5- دهباشی، مهدی.(1379). «زمان موهوم از نظر حکیم متالّه آخوند ...
  • 6- راتکه، برند و جان اوکین. (1379).مفهوم ولایت در دوران ...
  • 7- راسل، برتراند .(1384). عرفان و منطق، ترجمة نجف دریابندری، ...
  • 8- روزبهان بقلی شیرازی. (1344).شرح شطحیات، به تصحیح ومقدمه هنری ...
  • 9- ریکور، پل. (1374).«خاطره، تاریخ، فراموشی»، گفتگو (فصلنامه فرهنگی و ...
  • 10- سجادی، سیدجعفر. (1386). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران: ...
  • 11- سهروردی، شهاب الدین.(1374). عوارف المعارف، ترجمة ابومنصور بن عبدالمؤمن ...
  • 12- طباطبایی، سید محمد حسین.(1366). تفسیر المیزان، ترجمه محمدرضا صالحی ...
  • 13- عبدالقادر گیلانی. (1385). سرّالاسرار، ترجمه مسلم زمانی و کریم ...
  • 14- عطار، محمّد بن ابراهیم .(1355). تذکرة الاولیا، تصحیح محمد ...
  • 15- علاءالدّوله سمنانی. (1369).مصنفات فارسی، به اهتمام نجیب مایل هروی، ...
  • 16- غزالی الطوسی، ابوحامد محمد. (بی تا). احیاء علوم الدین، ...
  • 17- ---------------------- .(1386). کیمیای سعادت؛ به کوشش حسین خدیوجم، تهران: ...
  • 18- قشیری، ابوالقاسم عبد الکریم بن هوازن القشیری. (بی تا). ...
  • 19- کاشانی، محمد بن محمد زمان. (1384). مراة الازمان، تصحیح ...
  • 20- کربن، هانری. (1384). تخیل خلاق در عرفان ابن عربی، ...
  • 21- کرم، یوسف.(1375). فلسفه کانت، ترجمه محمد محمدرضایی، قم: مرکز ...
  • 22- کلاباذی، أبو بکر محمد بن أبی إسحاق الکلاباذی البخاری ...
  • 23- کورنر، اشتفان. (1367). فلسفه کانت، ترجمه عزت‌الله فولادوند، تهران: ...
  • 24- محمدی آسیابادی، علی. (1387). جلوه‌های کلمة توحید در متون ...
  • 25- مولوی،جلال الدین محمّد.(1387). فیه ما فیه، تصحیح بدیع الزمان ...
  • 26- ------------------ .(1363). کلیات شمس(دیوان کبیر)، با تصحیح و حواشی ...
  • 27 - ---------------- .(1384). مثنوی، تصحیح محمد استعلامی، تهران: سخن، ...
  • 28- میبدی، ابوالفضل رشیدالدین.(1331). کشف الاسرار و عدّة الابرار(معروف به ...
  • 29- میرداماد. (1356). کتاب القبسات، به اهتمام مهدی محقق، تهران: ...
  • 30- نجم رازی، عبدالله بن محمد. (1386).مرصاد العباد، به اهتمام ...
  • 31- نسفی، عزیزالدین.(1388). کتاب الانسان الکامل، تصحیح ماریژان موله، تهران: ...
  • 32- نیچه، فردریش. (1383). تأمّلات نابهنگام، ترجمه سید حسین امین، ...
  • 33- ---------- .(1384). چنین گفت زرتشت، ترجمة داریوش آشوری، تهران: ...
  • 34- هالینگ‌دیل، ر.ج. (1385). تاریخ فلسفة غرب، ترجمة عبدالحسین آذرنگ، ...
  • 35- هایدگر، مارتین. (1385). معنای تفکر چیست، ترجمه فرهاد سلمانیان، ...
  • 36- Borchert, Donald M. (2006). Encyclopedia of philosophy. New York: ...
  • نمایش کامل مراجع