حمیدرضا نگارستانی - Department of Physiology of Sport, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, I.R. Iran.
صدیقه حسین پور دلاور - Department of Physiology of Sport, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, I.R. Iran.
معصومه عزیزی - Department of Physical Education, Abadan Branch, Islamic Azad University, Abadan, I.R. Iran.
محمدعلی آذربایجانی - Department of Physiology of Sport, Faculty of Physical Education, Tehran University Center, Islamic Azad University, Tehran, I.R. Iran.
پروین فرزانگی - Department of Physiology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, I.R. Iran.

سابقه و هدف: اختلال متابولیکی پیچیده با هیپرگلیسمی را دیابت می‌گویند. هدف از این مطالعه، بررسی اثر ترکیبی تمرین تداومی منظم و مصرف رزوراترول بر فاکتورهای تنظیمی و اجرایی آپوپتوز هپاتوسیتی بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی تجربی 60 سر موش نر نژاد ویستار در 6 گروه 10 تایی شامل گروه‌های کنترل سالم، دیابتی، دیابتی سالین، مکمل رزوراترول، تمرین تداومی و مکمل رزوراترول + تمرین تداومی تقسیم شدند. برنامه‌ی تمرین به مدت 8 هفته و 5 روز در هفته انجام شد. رزوراترول در گروه‌های مکمل رزوراترول و مکمل رزوراترول + تمرین تداومی با دوز 20 میلی‌گرم تزریق شد. ارزیابی از نشانگران آپوپتوز در بافت کبدی به‌وسیله‌ی ELISA انجام شد. نتایج: غلظت BAX و CASPASE-3 در گروه‌های بیمار دیابتی و دیابتی - سالین در مقایسه با سایر گروه‌ها بیشتر بوده است (0/001≤P). غلظت Bcl-2 هم در گروه‌های بیمار دیابتی و دیابتی-سالین در مقایسه با سایر گروه‌ها کمتر بوده است (0/001≤P). میانگین نسبت BAX/BCL2 در گروه‌های بیمار دیابتی و دیابتی-سالین بیشتر بوده است (0/001≤P). تمرین تداومی، تجویز رزوراترول به‌تنهایی و یا به‌ویژه مداخله‌ی رزوراترول همراه با ورزش تداومی سبب کاهش معنی‌داری در میانگین غلظت BAX و CASPASE-3 (0/001≤P)، نسبت غلظت  BAX/BCL2(0/001≤P) و افزایش معنی‌دار غلظتBCL-2  (0/001≤P) در بافت هپاتوسیتی شد. نتیجه‌گیری: استفاده از شیوه‌‌های درمانی غیردارویی تمرین ورزشی، مکمل رزوراترول و به‌ویژه ترکیبی از این دو می‌تواند در کاهش آپوپتوز هپاتوسیتی ناشی از بیماری دیابت مؤثر باشد.

Diabetes, Continuous exercise, Resveratrol, BAX, Bcl-2 and CASPASE-3, دیابت, تمرین تداومی, رزوراترول, BAX, Bcl-2 و CASPASE-3