مدلسازی و بررسی تاثیر تغییر کاربری بر مشخصات هیدرولیکی رواناب های شهری مطالعه موردی منطقه ۷ شهر تهران

شهرسازی عموما با افزایش سطوح نفوذناپذیر مثل جاده ها و پشت بام ها، ساخت سیستم های هیدرولیکی زهکشی رواناب های ناشی از رگبارها، کوبیدگی خاک و تغییر شکل در پوشش گیاهی منطقه همراه است. پیچیدگی های محیط های شهری و زیر ساخت های زهکشی حوضه های شهری تاثیری بالقوه در رواناب طبیعی دارد. هدف اصلی در این پژوهش این است که با توجه به توسعه شهرها و بخصوص کلان شهرها و در پی آن تغییرات کاربری به وجود آمده در منطقه ۷ شهرداری تهران، چه تاثیری بر مدیریت رواناب حاصل شده در سطح منطقه حاصل خواهد شد. در ادامه به بررسی و تحلیل نتایج به دست آمده از مدل های مساله بر اساس تغییرات به میزان افزایش ۲۵ در سطح کاربری مسکونی در حوضه های S۲ (وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات)، S۳ (باغ موزه قصر)، S۴ (مصلای امام خمینی) و S۵ (پادگان ولیعصر) و ۵ در سایر حوضه های منطقه ۷ شهرداری تهران اقدام گردید. بررسی و تحلیل نتایج به دست آمده از مدلسازی ها در محیط نرم افزار SWMM پرداخته شده است. به صورت میانگین مقدار نفوذ کل از ۱۲.۸ میلیمتر به ۳.۸ میلیمتر رسیده است که کاهشی برابر با ۷۰ بوده است. همچنین، مقدار حجم رواناب از ۵۱.۹ متر مکعب به ۶۸.۷ متر مکعب رسیده است که افزایشی برابر با ۳۲ بوده است. بعلاوه، مقدار حجم رواناب از ۵.۹ متر مکعب بر ثانیه به ۸.۱ متر مکعب رسیده است که افزایشی برابر با ۳۷ بوده است. همچنین، افزایش ۲۵ در سطح کاربری مسکونی در منطقه ۷ شهرداری تهران منجر به افزایش دبی پیک در تخلیه کننده غیاثوند به میزان ۳۰% در دبی پیک رواناب عبوری شده است. تغییرات سطح کاربری بر روی تخلیه کننده خواجه نصیر و نیز تونل سهروردی تاثیری نداشته است. در نهایت، تغییرات در حجم رواناب برای تونل سهروردی وخروجی خواجه نصیر کمتر از ۱ ثبت شده است. با این حال در خروجی غیاثوند افزایش حجم رواناب از ۳۸۸۲۹ متر مکعب به ۴۷۵۶۲ مترمکعب مشاهده شده است که افزایشی برابر با ۲۲% بوده است.

کلیدواژه ها:

رواناب ، سیلاب شهری ، مدل SWMM ، شهر تهران