علی اقتداری - دانشجوی دکتری؛ گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
طاهره نصر - گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
خسرو موحد - گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران،
زهرا برزگر مروستی - استادیار مدعو، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

کاهش منابع سوخت های فسیلی لزوم کاهش مصرف انرژی و رویکرد به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر را الزام می کند. در اغلب کشورها ساختمان ها مسئول حداقل 40درصد مصرف کل انرژی هستند و این مقدار در کشورهای در حال توسعه باز هم در حال افزایش است؛در عین حال رسیدن به آسایش حرارتی در مناطقی با اقلیم گرم و خشک بدون استفاده از دستگاه های مکانیکی بسیار دشوار است و استفاده از تکنیک های طراحی غیرفعال کمک قابل توجهی به کاهش مصرف انرژی می کند.یکی از روش های کاهش کل انرژی مورد نیاز،جایگزینی ساختمان های زمین پناه با ساختمان های معمولی بالای سطح زمین است.ساختمان های زمین پناه به عنوان جایگزینی مناسب برای ساختمان های متعارف از نظر کاهش مصرف انرژی و در عین حال احیاء کننده فضاهای آزاد سطح زمین معرفی می شوندکه به سهم خود با تکیه بر ظرفیت حرارتی زمین، مسیر حرکت به سمت توسعه پایدار در زمینه ساخت و سازرا تسهیل می بخشند. در این پژوهش با هدف بررسی عملکرد حرارتی بنای زمین پناه، میزان مصرف انرژی در یک مدل ساختمانی زمین پناه در اعماق متفاوتی از خاک در مقایسه با ساختمانی مستقر بر سطح زمین مورد بررسی قرار گرفت و بدین منظور، ابتدا مدل سازی با نرم افزاراکوتکت انجام شد، سپس دمای خاک در شهر شیراز در اعماق متفاوت با استفاده از فرمول مربوطه و اطلاعات آب و هوایی از نرم افزار متئونرم جهت ورود به نرم افزار انرژی پلاس استخراج گردید. و در نهایت شبیه سازی حرارتی با نرم افزار انرژی پلاس صورت گرفت . نتایج شبیه سازی ها نشان داد که با توجه به پارامترهای خاک در نظر گرفته شده برای شهر شیراز، میزان صرفه جویی در مصرف سالیانه انرژی به ترتیب برای بارهای سرمایشی وگرمایشی برای ساختمان مستقر در عمق 6 متری زمین به عنوان عمق بهینه، حدود 50% و 20% کمتر از ساختمان غیر زمین پناه مستقر بر سطح زمین است و برای ساختمانی در همین عمق خاک ، مجموع انرژی سالیانه مصرفی در زمینه سرمایش و گرمایش 40 درصد کمتر از ساختمان روی سطح زمین و غیر خاک پوش است. همچنین عملکرد حرارتی ساختمان های زمین پناه نشان می دهد که آنها در زمینه کاهش بارهای گرمایشی نسبت به بارهای سرمایشی کارایی بالاتری دارند.

کاهش مصرف انرژی, آسایش حرارتی, توسعه پایدار, ساختمان زمین پناه, دمای خاک, شبیه‌سازی حرارتی