اثر عوامل اقتصادی مؤثر بر آلودگی محیط زیست: یک رویکرد نوین

شناسایی عوامل اقتصادی اثرگذار بر افزایش آلاینده های زیست محیطی به منظور اتخاذ سیاستهای مناسب جهـت کنتـرل هزینه های اقتصادی و اجتماعی ناشی از آلودگیهای زیست محیطی در هر کشوری حائز اهمیت است. بر این اسـاس در ایـن پژوهش به چندین عامل اقتصادی تأثیرگذار بر انتشار گاز دی اکسید کربن در کشورهای در حال توسعه و توسـعه یافتـه طـی دوره 1993 تا 2016 با توجه به رویکرد پانل فضایی نگریسته شده است. با توجه به مدل رگرسیون فضایی عامل جغرافیایی و منطقه ای در تحلیل مورد توجه قرار گرفته است. بررسی رگرسیون فضـایی نشـان دهنـده تاییـد وجـود اثـرات فضـایی بـین متغیرهای مورد بررسی است. نتایج نشان میدهد که افزایش در انتشار گـاز دی اکسـید کـربن در هـر کشـور تـأثیر مثبـت و معنی داری بر انتشار این گاز در کشورهای همجوار دارد. همچنین وجود اثرات سرریز فضایی بـین منـاطق مختلـف از لحـاظ متغیرهای دیگر همچون تولید ناخالص داخلی سرانه، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت باز، مخـارج تحقیـق و توسـعه و جمعیت بر اساس مدل SDM تایید شده است. علاوه بر این آزمون فرضیه کوزنتس نشان میدهـد کـه ایـن فرضـیه بـرای کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه معتبر است و آزمون فرضیه سرریز فضایی فرضیه کوزنتس نیـز در ایـن تحقیـق تاییـد گردید.

کلیدواژه ها:

انتشار دی اکسیدکربن ، فرضیه کوزنتس ، سرریز فضایی ، رگرسیون پانل فضایی