مطالعه نمود مفاهیم زیبایی شناسی حکمت اشراق سهروردی در موسیقی سنتی ایران

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: سومین کنگره بین المللی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی و اسلامی
  • کد COI اختصاصی: HICONG03_030
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 755
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا عزیزی

دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر در واحد تهران شمال دانشگاه آزاد اسلامی

پویا سرایی

عضو هیئت علمی گروه موسیقی واحد تهران مرکز دانشگاه آزاد اسلامی

حسین یزدی

عضو هیات علمی واحد تهران شمال دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

حکمت اشراق سهروردی با دربرداشتن مفاهیم ایرانی-اسلامی، میتواند مبنایی برای بررسی مباحث حکمی در هنرهای سنتی باشد. شأن وجودشناختی و حیث معرفتی زیبایی به مثابه یک مفهوم و امر زیبا به عنوان وجه تحققی آن، زمینه های تأملات زیباشناختی در این باب را فراهم آورده است. به رغم گسست های تاریخی و نفوذ فرهنگهای بیگانه، تحولات موسیقی سنتی ایران از پیوستگی و تداوم نسبی برخوردار بوده است و وجوه اشتراکات فرمی و مضمونی فراوانـی در آثـار دوره هـای مختلـف مشاهده میشود. هدف از انجام این تحقیق، پاسخ به این پرسش بود که مفاهیم زیبایی شناسـی حکمـت اشـراق سـهروردی چیستند و چگونه در موسیقی سنتی ایران نمود پیدا میکنند؟ روش انجام این تحقیق از منظـر هـدف، کـاربردی-نظـری و از منظر شیوه انجام، توصیفی-تحلیلی بود. اطلاعات نیز به شیوه کتابخانه ای به دست آمد. نتایج نشان مـیدهـد فلسـفه اشـراق سهروردی که با نقد اندیشه مشائیان آغاز میشود، مفاهیم جدید و ابداعاتی را در تبیین و صورتبنـدی سلسـلهمراتبـی حیـث وجودی و شناختی جهان به کار میبندد. ابتنای این فلسفه بر نورانیت و ظهور وجود، مشروط نمودن حیات و هسـتی و ادراک آن، بر ظهور و نور، کارکرد خیال به مثابه امر واســـط و خلق صور معلقه مبتنی بر محاکات نقوش ثابته عالم ملکوت، لذت و ابتهاج حاصل از ادراک صور در عالم مثال و مکاشفات عوالم ملکوت و اندراج آن در خـاطر سـالک، محتـوایی زیباشـناختی و فرمی هنری به اندیشه اشراقی بخشیده است. مفاهیم حکمت اشراق به عنوان محتوا در موسیقی ایرانی نمود یافته و این هنـر در جایگاه صورت، مظهر مفاهیم حکمت اشراق است. این ارتباط دوسویه بیانگر این است که مفـاهیم دقیـق و مشـخص در پس صور هنری وجود دارد که این مفاهیم، دلیل بر چرایی شکل گیری ساختار و مصادیق در حوزه موسیقی سنتی هستند و به عبارتی زبان گویای این مفاهیم میگردند.

کلیدواژه ها

زیبایی شناسی، حکمت اشراق، سهروردی، هنر اسلامی، موسیقی سنتی ایران.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.