مکان‌یابی بهینۀ کاربری‌های اداری- دولتی با استفاده از منطق فازی در محیط GIS. مطالعۀ موردی: شهر زابل

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره: 10، شماره: 37
  • کد COI اختصاصی: JR_GPS-10-37_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 406
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلامعلی خمر

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل، زابل، ایران

سمیه راهدار پودینه

دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

 کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن‌ یکی از مهم‌ترین کارکردها به‌منظور استفادۀ بهینه از فضاهای شهری است.ازآنجاکه کاربری‌های اداری – دولتی مورد مراجعۀ روزانۀ بسیاری از شهروندان است، چنانچه این نوع از کاربری‌ها به‌صورت نامناسب در شهر توزیع ‌شده باشند نقش اساسی را در ایجاد سفرهای زائد شهری خواهند داشت. با توجه به اینکه این کاربری ها در شهر زابل در بخش مرکزی تجاری شهر واقع شده و بار ترافیکی سنگینی ایجاد می کند، بنابراین هدف این پژوهش مکان­یابی بهینۀ کاربری­های اداری –دولتی در شهر زابل  با استفاده از منطق فازی در محیط GIS است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و بررسی‌های میدانی در سطح شهر زابل انجام می­گیرد. در مرحلۀ تحلیل، ابتدا عوامل مهم در تعیین مکان بهینه شناسایی شد و نقش و میزان اثرگذاری هریک مشخص گردید، سپس اقدام به جمع‌آوری مجموعه‌ای از کاربری‌های سازگار و ناسازگار مرتبط با کاربری‌های اداری – دولتی و تعیین حریم مربوط به آن‌ها نمودیم و با به‌کارگیری مجموعه‌ای از اپراتورها فازی مانند Sum، Product و Gama در پهنه کلی شهر زابل از لحاظ تناسب اراضی به‌منظور استقرار کاربری‌های اداری- دولتی، به چهار سطح مناسب، تا حدودی مناسب، نامناسب و کاملاً نامناسب تقسیم‌شده درنهایت به مناسب‌ترین پهنه‌ها در قسمت شمالی شهر زابل با مساحتی برابر با 1634473 مترمربع یعنی معادل 17/9 درصد و بالاترین همبستگی از اراضی تحت اشغال شهر زابل دست‌یافتیم. تا علاوه بر حذف عنصر ازدحام و ارتقا امنیت لازم باعث تسهیل در رفت و آمد شهروندان شوند که نمونه‌هایی از این نوع کاربری‌ها را در شهرهای دیگری مانند اردبیل و ارومیه تحت عنوان شهرک اداری مشاهده می‌کنیم.

کلیدواژه ها

کاربری اراضی, زابل, کاربری اداری- دولتی, fazy, GIS

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.