برآورد دامنۀ فعالیت زمینساختی تاقدیس خویز از طریق معیارهای مورفومتری (زاگرس خوزستان)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره: 10، شماره: 37
- کد COI اختصاصی: JR_GPS-10-37_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 475
نویسندگان
استاد ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا،دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا،دانشگاه تهران
کارشناسی ارشد زمینشناسی ساختمانی و تکتونیک، دانشگاه تربیت مدرس، کارشناس شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب
چکیده
مطالعۀ الگوی هندسۀ چینخوردگیها و تحلیل دگرریختی آنها، یکی از مهمترین موضوعهای زمینشناسی کمربندِ کوهزایی زاگرس به شمار میآید. تاقدیس خویز در استان خوزستان و در کمربند رانده و چینخوردۀ زاگرس در فرادیوارۀ گسل پیشانی کوهستان واقع شده است. این تاقدیس یکی از تاقدیسهای مهم زاگرس به شمار میرود؛ اهمیت آن به دلیل وجود رودخانه دائمی مارون است که از میانه تاقدیس عبور کرده و تاقدیس خویز را به دو نیم تقسیم کرده است. این تاقدیس با استفاده از اشکال مورفومتری نظیر رویههای سهگوش، دره‌های ساغری و شاخص تابیدگی جبهۀ کوهستان، از نظر مورفوتکتونیک مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت تاقدیس خویز از نظر میزان فعالیت زمینساختی به‌خصوص فعالیتهای عهد حاضر است؛ به کمک نتایج این پژوهش میتوان وضعیت سازههای احداثشده بر روی این تاقدیس و در مجاورت آن، به‌خصوص سد مخزنی مارون را از نظر مخاطرات زمینشناسی مورد ارزیابی قرار داد. این اشکال و شاخصها در دو یال تاقدیس به‌صورت جداگانه مورد مطالعه قرار گرفت؛ بر اساس نتایج این مطالعه مشخص شد که شاخصهای مورفوتکتونیکی ذکرشده رابطۀ مستقیمی با میزان فعالیت زمینساختی داشته و بر این اساس میتوان اظهار داشت که تاقدیس خویز از نظر فعالیت نسبی زمینساختی در وضعیت فعال قرار دارد و همچنین یال شمال شرقی آن نسبت به یال جنوب غربی، فعالیت بیشتری از خود نشان میدهد. این مسئله می‌تواند به علت وجود تاقدیس زیرسطحی منصورآباد در جنوب غرب تاقدیس خویز و با فاصلهای کمتر از یک کیلومتر از آن باشد که منجر به تشکیل پسراند در یال شمال شرقی تاقدیس خویز و ایجاد فعالیت زمینساختی بیشتر در این یال شده است.کلیدواژه ها
مورفوتکتونیک, مورفومتری, زاگرس خوزستان, تاقدیس خویزاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.