نقش عناصر اربعه معماری سنتی در تاب آوری اقامتی و پیشگیری از بیماری کرونا

ویروس کرونا یکی از مهلک ترین و شایع ترین عامل در بروز بیماریهای تنفسی شناخته شده در سده اخیر میباشد. ضمنا مهمترین روش مقابله با این ویروس بجای درمان، روشهای پیشگیری از ابتلا بوده است. نحوه انتقال این ویروس یا موجود ذرهبینی خطرناک از طریق هوا است. به عبارتی دیگر، کالبد معماری نقش مهمی در انتقال یا جلوگیری از انتقال این ویروس میتواند داشته باشد. همچنین در مدت ابتلا به این ویروس، خانه نشینی اجباری یا قرنطینه شدن در آپارتمانهای جدید عملا طاقت فرسا، سخت و بیانگر تاب آوری پایین معماری مدرن امروزین یا معماری معاصر است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی نقش عناصر اربعه ی تمهید شده مستتر (یعنی؛ باد، آب، خاک و آتش) معماری سنتی از جهت افزایش تاب آوری اقامتی و بویژه تحقق امکان پیشگیری از ابتلا و درمان سریع طبیعی بیماری کرونا میباشد. روش تحقیق به صورت کیفی، روش جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسنادی است. همچنین روش تحلیل داده ها به صورت شیوه تحلیل محتوا می باشد. نتایج نشان میدهد، اجزای تمهید شده در راستای عناصر اربعه در معماری سنتی، جهت پیشگیری از بیماری کرونا و افزایش تاب آوری اقامتی و تسهیل درمان نقش به سزایی دارند. به عنوان مثال بازشوها، بادگیرها، جهتگیری ابنیه؛ باعث تهویه طبیعی و جلوگیری از تکثیر ویروس میشود. همچنین حیاط محفوظ با حضور گیاهان و کالبد، حوض آب در کنار وزش باد؛ امکان تردد اهل خانه را بدون نگرانی از فاصله گذاری اجتماعی مهیا مینماید و موجب افزایش تاب آوری در محیط اقامتی فضاهای یک معماری سنتی میگردد. از سوی دیگر حضور آب و توجه به بهداشت؛ با کمک تامین فضاهای اصولی نظافتی در حمام ها و رختشوی خانه ها، نشان دهنده درک صحیح ایرانیان از اهمیت رعایت موازین بهداشت فردی و جمعی با شستوشوی مستمر شخصی در رفع آلودگیهای بیماریزا در دارد. به عبارت دیگر وجود نور طبیعی، علاوه بر تأمین آسایش بصری و حرارتی؛ عملا سلامت جسمی و ارتقای روحی ساکنان را تضمین میکند که همان تامین تاب آوری لازم در معماری سنتی ایران است. لذا معماری سنتی ایران توانسته است به کمک عناصر اربعه خود، یعنی کالبد فیزیکی، حوض آب، تهویه محیطی و نیز نور طبیعی، موجبات تأمین آسایش فیزیکی و آرامش روحی روانی ساکنین بنا در پیشگیری از ابتلا به بیماری و همچنین تحقق تاب آوری در طول دوره قرنطینه بروز بیماری کرونا محقق سازد و از هزینه های درمانی بیماران بکاهد.

کلیدواژه ها:

ویروس کرونا ، معماری پیشگیرانه ، تاب آوری معماری ، معماری سنتی ، عناصر اربعه