مناطق آزاد اقتصادی؛ از توسعه درونزای منطقه ای تا حوزه های واردات برونزا مورد پژوهی منطقه آزاد کیش

در چند دهه اخیر تاسیس مناطق آزاد تجاری، در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مورد توجه قرار گرفت. در ایران نیز، اندیشه تأسیس و راه اندازی مناطق آزاد در دهه 1330 شکل گرفت. جزیره کیش به عنوان اولین منطقه تجارت آزاد ایران در سال 1359 تعیین شد. در پژوهش حاضر جزیره کیش به عنوان اولین منطقه ی آزاد تجاری–صنعتی ایران مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. دلیل انتخاب جزیره ی کیش به عنوان منطقه ی مورد مطالعه از بین دیگر مناطق ایران و مسئله ی پژوهش، سابقه ی طولانی تر این منطقه در امر تجارت، جذب بیشتر سرمایهگذاری، بازاریابی گستردهتر به منظور جذب سرمایه های تازه نسبت به دیگر مناطق آزاد در ایران بوده است. ضمن آنکه منطقه آزاد کیش به عنوان یک مقصد گردشگری نیز مطرح است و سرمایه هایی را به منظور گسترش صنعت گردشگری به خود اختصاص داده است. در این مقاله با بررسی فعالیتها و الگوهای اقتصادی اعم از میزان صادرات و واردات، با توجه به اهداف تاسیس مناطق آزاد، این نتیجه حاصل گردید که منطقه آزاد کیش نسبت به اهداف تعیین شده، در وضعیت مناسبی قرار ندارد و به یکی از بزرگترین واردکنندگان کالا به کشور تبدیل شده است. از این رو لزوم بازنگری در سیاستهای به کار گرفته شده در جهت توسعه صادرات و همچنین تجدید نظر در قانون کلی چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی ضروری به نظر میرسد.

کلیدواژه ها:

مناطق آزاد ، منطقه آزاد کیش ، توسعه صادرات ، جذب سرمایه گذاری