رویکردی دوباره به استفاده از مخازن سنتی ذخیره آب شرب (آب انبارها) در مناطق خشک و نیمه خشک تحت شرایط تغییر اقلیم
- سال انتشار: 1390
- محل انتشار: اولین همایش بین المللی بتن های ناتراوا - مخازن ذخیره آب شرب
- کد COI اختصاصی: NCNOCWST01_073
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 1967
نویسندگان
مشاورو قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان قزوین-عضو هیئت علمی دانشگاه آ
مدیر مرکزمنطقه ای آب وزارت نیرو- عضو هیئت علمی دانشگاه صنعت آب و برق( شه
کارشناس ارشد بهداشت آب و فاضلاب معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی است
اکوتوریسم استان قزوین- عضو مهندسین مشاورنقش جهان پارس
چکیده
آب انبار یکی از قدیمی ترین سازه های آبی در مناطق خشک و ک مآب دنیاست. شرایط اقلیم ی خشک و نیمه خشک بخش عمده ای از ایران، تاثیر زیادی در ابداع وپیدایش سازه های آبی نظیر قنات و آب انبارها داشته است. ریزش های آسمانی در ایران، به جز ناحیه شمالی و سواحل دریای مازندران، در بقیه نواحی بسیار کم است. به همین دلیل، از دیرباز در بیشتر دشت های وسیع ایران برای دسترسی به آب، در کنار ساخت قنا تها و بندها به ذخیره سازی آ بهای فراوان زمستانی برای به مصرف رساندن آنها در فص لهای گرم سال نیز توجه داشته اند و برای تحقق این مساله آ بانبارها را طرح و احداث نموده اند. در ساخت این سازه های آبی، به مسائل عمده ای چون میزان فشارآب بر کف و سطح آ بانبار، اندود داخل بنا، ناتراوا بودن مواد و مصالح مصرفی، تهویه، تصفیه و جلوگیری از آلودگی آب توجه زیادی شده است. قزوین یکی از شهرهایی است که از زمان صفوی دارای آ بانبارهایی بوده است. آ بانبار حاج کاظم، آب انبارحکی مها و سردارها از جمله آ بانبارهای معتبر شهر قزوین هستند. سوالات تحقیق: در این مقاله، به سوالاتی نظیر روشهای طراحی و احداث آب انبارها ،بعنوان سازه های ی جهت ذخیره و تسکین سیلاب و مقابله با خشکسالی با هدف کاهش خسارت پرداخته شده است. روش تحقیق: باتوجه به پیامدهای منفی تغییر اقلیم در کشور که بازرترین نمود آن، خشکسالی های بلند مدت و سیلابهای ناگهانی در برخی از مناطق و استانهای کشور می باشد این تحقیق رویکرد دوباره استفاده از سازه های سنتی، تأمین و ذخیره سازی آب نظیر آب انبارها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور را مورد بحث قرار می دهد . درگذشته در انتخاب محل احداث آب انبار نکات مهمی رعایت می شده است . آب انبار را در زمینهای شوره زار و گچی و در نزدیکی قبرستان بن ا نمی کرده اند، بلکه در محلی بنا می شده که از نظر شیب طبیعی زمین در مسیر جریان آب باران باشد و بیشترین حجم روانآب سطحی و سیلاب جهت ذخیره سازی به سوی آن هدایت گردد. زمین آب انبار را در محلی انتخاب می کردند که سخت بوده و تحمل وزن سنگین دیوار مخزن و طاق آن و خصوصاً آب داخل آن را داشته باشد. اگر مخزن در داخل زمین قرار گیرد خاک اطراف دیوار مخزن، باعث استحکام و پایداری آن در برابر فشارهیدروستاتیکی آب داخل مخزن می گردد . همچنین در هنگام وقوع زلزله این نوع آب انبار در مقابل نیرو های جانبی زلزله مقاومت بسیار خوبی ا ز خود نشان می دهد به طوری که در زلزله های مختلف ایران، آب انبار و سایر ابنیه زیرزمینی سالم و یا با آسیب نسبتاً کمی پابرجا مانده اند .برای احداث آب انبار، پس از مشخص کردن محل آن و کندن زمین ، معمولاً کف آن را با شفته آهکی کاملاً می پوشاندند و با یک پی یکپارچ ه اجرا می کردند . دربعضی موارد در صورت بزرگ بودن مخزن، کف آن را آجر فرش می کردند . برای دیوار های آب انبار از آجر قرمز که به نام آجر آب انباری معروف است و در مقابل آب مقاوم می باشد، استفاده می کردند . روی دیوار ها و کف مخزن را با ملات ساروج می پوشاندند و سپس روی دیوارها را با گنبد و یا طاق مسقف می نمودند. آب مخازن آ بانبارها در مناطق کویری با آب چشمه تأمین م ی شده در صورتی که در مناطق جنوبی به هنگام ساخت آ بانبار، جریان آب باران و مسیر سیلاب را مد نظر قرار می دادند. آب در فضای مخزن آب انبارها، حبس نبوده و دریچه ای جهت تهویه هوا وجود داشته است . این دریچه های تهویه و بادگیر ها علاوه بر تهویه فضای داخل مخزن ، باعث خنکی و گوارایی آب آن نیز می شدند. برای اینکه آب آب انبارها بیماریزا نباشد، می کوشیدند تا در هنگام سرمای شدید زمستان و یخبندان آن را پر از آب کنند. زمانی که آ بگیری انجام و مخزن آ ب انبار به میزان لازم و دلخواه از آب پر می گردید، مقداری نمک طعام و کمی آهک به آب م یافزودندکلیدواژه ها
آ بانبار، قزوین، تغییرات اقلیم، فشارهیدروستاتیکی آب، اثرات خشکسالی، منابع آبیمقالات مرتبط جدید
- بررسی اثر پارامترهای محیطی (دما، رطوبت) بر داده های پایش سلامت پل های فولادی
- بررسی تاثیر نوع ساینده بر تاول اسمزی پوشش بر پایه اپوکسی بر سطوح فولای آلیاژ کربن در محیط غوطه ور
- مدل اجزای محدود برای ارزیابی تاثیر خروج از مرکزیت بر ظرفیت ورق های پیوستگی در ستون های H شکل
- ارزیابی احتمالاتی قاب خمشی فولادی بر پایه فولاد St۳۷ و St۵۲ تحت زلزله های نزدیک گسل
- خرابی پیشرونده لرزه ای قاب خمشی فولادی ویژه بلند مرتبه مهاربندی شده در برابر زلزله نزدیک گسل
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.