سیدبشیر مختارپوریانی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران- مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاب

تونل انتقال آب گاوشان با طولی بالغ بر 20/139 کیلومتر در جنوب استان کردستان واقع شده و عملیات ساختمانی آن در اواخر سال 1388 به اتمام رسید. از لحاظ تقسیمات زمین شناسی ساختمانی، نیمه شمالی مسیر تونل در زون سنندج -سیرجان و نیمه جنوبی آن در حد فاصل یک زون افیولیتی و زون رورانده زاگرس جای دارد. لیتولوژی مسیر تونل از سنگهای رسوبی شامل ماسه سنگ، شیل، آهک و کنگلومرا تا سنگهای آذرین و دگرگونی شامل دیاباز، دیوریت گابرو، پریدوتیت و آمفیبولیت متغییر بوده بطوریکه گسل مروارید مسیر تونل را به دو نیمه شمالی (با رخساره فلیش) و نیمه جنوبی (زون افیولیت ملانژ) تقسیم نموده است. در پایان مطالعات طرح پس از بررسی گزینه ها و روش های مختلف اجرا، گزینه تونلی با مسیر شکسته و حفاری با استفاده از ترکیبی از روش نیمه مکانیزه (رودهدر) و دستی (انفجاری ) از جبهه ورودی و ماشین حفارOPEN T.B.Mاز جبهه خروجی مطابق نظر کارفرمای وقت برگزیده گردید. به منظور تسهیل در عملیات حفاری تونل، ایجاد جبهات کاری بیشتر، هوادهی داخل تونل، عبور و مرور و تخلیه مناسب مصالح داخل تونل در زمان حفاری 4 رشته تونل دسترسی به نامهای کچله، سربناو، هلتوشان و توانکش با طول کلی 3666 متر در مسیر تونل حفر گردید. مقاله حاضر به بررسی نتایج حاصل از اعمال مهندسی ارزش و در نهایت روشهای انتخابی پیشنهادی برای فعالیتهای مختلف مرتبط با تونل نظیر تغییر روش اجرای ناحیه تحت فشار تونل، بازنگری طراحی تونل انتقال و کاهش طول تونل اصلی در حدفاصل تونل دسترسی سربناو تا هلتوشان (کیلومتراژ4+850 تا 7+100 مسیر تونل انتقال)، بازنگری و بهینه سازی تحکیم موقت تونلهای طرح، بازنگری و تغییر مسیر تونل در ناحیه دسترسی توانکش، بازنگری مقطع بتن ریزی حد فاصل کیلومتراژ14+864 تا19+381 بازنگری مقطع بتن ریزی حد فاصل کیلومتراژ7+765 تا10+950 دمونتاژ و خروج د ست گاه OPEN T.B.M گاوشان و صرفه جویی های ریالی ناشی از این تغییرات برای کارفرمای طرح می پردازد

مهندسی ارزش، تونلسازی، تونل انتقال آب گاوشان ،دستگاهT.B.M