تفاوت‌های جنسیتی در استفاده از گفتمان نماها در گفتمان روایی: مطالعه موردی کودکان فارسی‌زبان یازده ساله تهرانی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه زبان شناسی و گویش های خراسان، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JLKD-11-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 383
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهه طاهریقلعهنو

دانشگاه علامه طباطبایی

محمد دبیرمقدم

دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف این پژوهش آن است که دریابد انواع و بسامد گفتمان‌نماهای به ‌کار رفته توسط کودکان پسر و دختر یازده ساله تک‌زبانه فارسی‌زبان در بافت روایی چیست. گفتمان‌نماها عناصر واژی هستند که در فرایند دستوری‌شدگی، همه یا بخشی از معنای واژگانی یا ویژگی‌های دستوری خود را از دست داده‌اند و در سطح گفتمان ایفای نقش می‌کنند. این پژوهش بر روی پیکره روایی 11207 کلمه‌ای کودکان انجام شده‎است. آزمودنی‎های این پژوهش 19 دختر و 20 پسر یازده ساله فارسی‌زبان تهرانی بودند که از منطقه 9 شهر تهران به شیوه غیرتصادفی و هدف‌مند انتخاب شدند. نتایج آزمون فیشر نشان داد که هر چند پسران در مجموع 349 گفتمان‌نما و دختران 314 گفتمان‌نما را به کار بردند اما این تفاوت عملکرد تنها در خصوص گفتمان‎نمای «خب» معنادار بود و در خصوص سایر گفتمان‎نماها معنادار نبود. همچنین دختران با کاربرد 25 نوع گفتمان‏نما از انواع متنوع‌تری نسبت به پسران با کاربرد 20 نوع گفتمان‎نما بهره بردند. سه گفتمان‎نمای «بعد»، «بعدش» و «و» بالاترین میزان کاربرد را داشتند. این موضوع را می‎توان با اصل تصویرگونگی تبیین کرد. بر اساس این اصل توالی عناصر جمله منطبق با توالی رخدادهای جهان خارج است. از این‌رو، کاربرد سه گفتمان‎نمای فوق که بیانگر توالی رخدادهای داستان بودند از سوی کودکان این پژوهش بیشتر بود.

کلیدواژه ها

نقش‎نمای گفتمان, جنسیت, پیوستگی گفتمان, گفتمان روایی, کودک فارسی‎زبان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.