تعیین پهنه سیل گیر با استفاده از GIS و مدل هیدرولیکی HEC-RAS (مطالعه موردی: رودخانه گوهررود در محدوده شهر رشت)

یکی از مسائل مهم در مدیریت شهری طراحی درست کانال‌ ها، زهکش­ ها و تخلیه آب ‌های سطحی است. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق بازه­ای از رودخانه گوهررود در غرب شهر رشت با جهت جنوب به شمال (حدفاصل لاکانشهر تا نزدیکی محل تقاطع با رودخانه سیاهرود) به طول 15 کیلومتر در شمال ایران در استان گیلان است. عدم رعایت حریم رودخانه به همراه بالا آمدن سطح آب، مسدود شدن کانال­ های زهکشی و شیب کم رودخانه در مناطق شمالی شهر، باعث شده تا زهکشی رواناب ­های سطحی یکی از مشکلات مدیریت کلان‌شهر رشت باشد. بدین منظور داده­های تحقیق با استفاده از الحاقیه HECGeoRAS و نقشه­های پلان رودخانه، ژئومتری بستر و اراضی حاشیه رودخانه گوهررود جمع­آوری و شبیه­سازی شد. در ادامه با تجزیه‌وتحلیل داده­های آماری، دبی ایستگاه لاکان­ با دوره بازگشت­های 2 تا 200 ساله برآورد شده است. سپس با به‌کارگیری اطلاعات ژئومتری بستر و اراضی حاشیه رودخانه در مدل هیدرولیکی HECRAS رفتار هیدرولیکی رودخانه، شبیه­سازی شده و پس از انتقال مجدد به محیط GIS، پهنه سیل­گیر رودخانه ترسیم شده است. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق و با توجه به نوع کاربری اراضی، نواحی سیل­گیر محدوده مطالعاتی به سه ناحیه با خطرپذیری کم، متوسط و زیاد تقسیم شده­اند. نقشه­های سیلاب تهیه شده دبی با دوره بازگشت 50 ساله حاکی از طغیان رودخانه در یک بازه 500 متری در ناحیه شمالی شهر (سیاه­اسطلخ بعد از گذر رودخانه از بلوار شهدای گمنام) است.

کلیدواژه ها:

رودخانه گوهروده ، سیل ، الحاقیهRAS-HECGeo ، شهر رشت