مقابله با خشکیدگی جنگل‌های زاگرس با رویکردهای جمع آوری آب باران و حفظ رطوبت خاک بهمنظور مدیریت پیامدهای محیط زیستی آن
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 6، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_GEH-6-3_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 334
نویسندگان
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه
سازمان تحقیقات و آموزش کشورزی
اداره کل منابع طبیعی کرمانشاه
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
چکیده
جنگل‌های بلوط زاگرس نقش ارزندهای در تغذیه آب‌های زیر زمینی، پایداری کشاورزی، حفاظت خاک و کنترل سیل دارند. بااین‌وجود، تغییرات اقلیمی از جمله کاهش بارش موجب خشکیدگی بخش قابل توجهی از این منابع ارزشمند شده است. هدف از اجرای این تحقیق یافتن رویکردهای مناسب سازگاری با تغییرات اقلیمی بهمنظور کاهش شدت خشکیدگی درختان جنگلی از طریق استحصال آب باران و ذخیره آن در خاک بود که در بخشی از جنگل‌های استان کرمانشاه در قالب طرح آزمایشی بلوک‌های کامل تصادفی انجام یافت. تیمارهای مورد آزمایش شامل بانکت+قرق، قرق، بانکت بدون قرق و شاهد با سه تکرار بودند. بانکتها به‌طور منقطع و هلالی شکل بهطول 7 متر و فاصله تقریبی چهار متر به شکل زیگزاکی ایجاد شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که اعمال تیمار بانکت+قرق بعد از سه سال، موجب کاهش خشکیدگی 37 پایه و احیای 19 پایه در هکتار (در مقایسه با تیمار شاهد) گردید (درمجموع 57 پایه). تیمار قرق گرچه موجب احیای پایههای خشکیده نگردید، اما موجب کاهش تشدید خشکیدگی به تعداد 38 پایه در هکتار گردید. تأثیر تیمار بانکت بدون قرق منجر به کاهش خشکیدگی به تعداد شش پایه در هکتار به دلیل عدم حفاظت و چرای دام شد. نهایتاً افزایش معنیدار کربن آلی خاک و بهبود جرم مخصوص ظاهری نیز بر اثر اعمال تیمارهای بانکت و قرق به دست آمد که به‌نوبه خود منجر به افزایش ظرفیت ذخیره رطوبت خاک شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، فائق آمدن بر خشکیدگی جنگل‌های زاگرس مستلزم مدیریت مستقیم و جامع جنگلها با رویکردهایی مبتنی بر سازگاری با شرایط خشکسالی و حذف عوامل تخریب، به‌ویژه عوامل برهم زدن نیمرخ خاک مانند شخم و کاربرد ماشینآلات سنگین در عرصههای جنگلی است. اساس این رویکردها حفظ رطوبت خاک، سازگاری با شرایط خشکسالی، حذف عوامل تشدید خشکیدگی درختان جنگلی و تداوم پژوهش‌های بیشتر است.کلیدواژه ها
بانکت های هلالی, خشکیدگی بلوط, رویکردهای سازگاری, رطوبت خاکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.