مهرداد کریمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
علی هجر - کارشناسی ارشد زمین شناسی نفت ، مدرس دانشگاه و موسسه علمی و تحقیقاتی چ
افشین پارسایی - کارشناسی ارشد زمین شناسی نفت شرکت نفت مناطق مرکزی ایران
صادق نیکنام - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

واحد دالان بالائی به سن پرمین فوقانی یکی از مخازن اصلی گازی در خلیج فارس می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی رخساره ها و فرآ ن یدهای دیاژنزی این سازند در ارتباط با کیفیت مخزنی آن است. در این مطالعه کیفیت مخزنی از طریق تلفیق نتایج پتروگرافی با نتایج حاصل از آنالیز های مغزه مورد بررسی قرار می گیرد. بر این اساس 10 رخساره در قالب 5 کمربند رخساره ای در سازند دالان شناسایی شده است. اینتروالهای مخزنی با میزان تخلخل و تراوایی بالا غالبا در ارتباط با رخساره های مرتبط با پشته های سدی کربناتهرخساره های7و8و9 میباشند. مطالعات نشان می دهد که یک پلاتفرم کربناته از نوع رمپ در پرمین فوقانی حکمفرما بوده است. فرآ ن ید های دیاژنزی متعددی از قبیل: میکرایتی شدن، آشفتگی زیستی، گسترش سیمانهای دریایی مانند سیمان هم ضخامت و سیمان میکرایتی، نشاندهنده تحمل دیاژنز دریایی می باشد که بر محیط رسوبی آن حکمفرماست. رخساره های انیدریتی در انواع مختلفی همچون بلورهای ریز سوزنی، انیدریت لایه ای و قفسه مرغی در قسمت تحتانی زیر واحدA3 دالان بالائی دیده میشود. حضورسیمانهای انیدریتی فراگیر در زیر واحدهای3 A و 2 Aسیمانهای انیدریتی پرکننده حفرات و شکستگیها و نیز وجود سیمانهای کلسیتی هم بعد و درشت، می تواند نشاندهنده محیط دیاژنزی دفنی باشد. علاوه بر این وجود عوارض فشردگی مکانیکی و شیمیایی، دلایل محکمی بر تحمل دیاژنز دفنی می باشند. شواهدی چون انحلال قطعات ناپایدار آراگونیتی(اووئیدها) و ایجاد تخلخل های قالبی و حفره ای قبل از سیمانی شدن فضاهای ایجاد شده میتواند نشاندهنده تشکیل آنها در محیط دیاژنتیک متئوریکی باشد.

واحد دالان بالایی، دیاژنز، سیمان شدگی، مخزن، پلاتفرم