بهلول علیجانی - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم

به منظور بررسی الگوی بادهای غربی در منطقه مدیترانه و اثر آن بر اقلیم ایران، آمار متوسط ماهانه ارتفاع سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده صفر تا 65 درجه شرقی و 20 تا 50 درجه شمالی به صورت تلاقی های 5 درجه ای در دوره 90- 1961 از سازمان هواشناسی ژاپن تهیه گردید. آمار ماهانه بارندگی و دمای ایستگاه های سینوپتیک ایران در دوره مذکور از سازمان هواشناسی کشور تهیه شد. با استفاده از روش های تحلیل عاملی و همبستگی های تاخیری، نوسانات زمانی و مکانی الگوی بادهای غربی مطالعه شد و سپس همبستگی تغییرات عامل های سطح 500 و بارندگی و دماهی ماهانه ایران محاسبه و به صورت نقشه های همبستگی ارایه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشتر وقتها فرودی بلند بر مدیترانه حاکم است . تغییرات زمانی این فرود به صورت تصادفی صورت می گیرد و جابجایی مکانمی آن بسیار کند می باشد. متغیرترین قسمت بادهای غربی درمنطقه، محدوده اسیتلای فورد مدیترانه است. فرود مدیترانه با بارش ایران همبستگی منفی و با دمای ایران همبستگی مثبت دارد. اثر اقلیمی فرود مدیترانه در ایران با جابجایی فرود مدیترانه جابجا می شود.

بادهای غربی ، سطح 500 هکتوپاسکال ، فرود مدیترانه