ارزیابی خطر زمین‌لرزه و پهنه‌بندی مخاطرات ‌محیطی مرتبط با آن در محدوده بروجرد، استان لرستان

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مخاطرات محیط طبیعی، دوره: 9، شماره: 26
  • کد COI اختصاصی: JR_JNEH-9-26_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 304
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیامک بهاروند

استادیار، گروه زمینشناسی، واحد خرمآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمآباد

وهاب امیری

استادیار، پردیس علوم پایه، گروه زمینشناسی، دانشگاه یزد، یزد

سلمان سوری

کارشناس ارشد، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد خرمآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمآباد

چکیده

فلات ایران یک ناحیه پهناور فشارشی در طول کمربند فعال کوهزایی آلپ-هیمالیا است که با تداوم حرکت صفحه‌ها در این ناحیه شاهد فعالیت‌های لرزه‌ای در اغلب نقاط ایران هستیم. در این پژوهش بررسی وضعیت لرزه‌زمین‌ساخت و تحلیل خطر زمین‌لرزه با بکارگیری روش تعینی و مطالعه گسل‌های فعال شهرستان بروجرد واقع در شمال استان لرستان مدنظر بوده است. هدف اصلی پژوهش مقابله با خطر زمین‌لرزه از طریق پی بردن به بیشینه بزرگی و بیشینه شتاب افقی زمین برای گسل‌های فعال منطقه و همچنین تحلیل و پهنه‌بندی مخاطرات محیطی مرتبط با این پدیده می‌باشد. بدین منظور ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، نقشه زمین‌شناسی و مطالعات میدانی گسل‌های اصلی منطقه شناسایی و سپس با استفاده از روش قطعی زلزله طرح و با بهره‌گیری از روابط تجربی موجود بین مشخصه‌های زلزله، نسبت به تعیین زلزله با بیشترین احتمال اقدام شده است. بر اساس محاسبات انجام شده، بزرگی زلزله‌های ناشی از فعالیت گسل‌های اصلی محدوده اطراف شهر بروجرد، بین 6.17 تا 7.07 ریشتر و بزرگترین شتاب افقی (PGA) بر اساس رابطه دونوان و کمبل به ترتیب 0.308 و 321/0 گال می‌باشد. طبق بررسی‌های انجام شده دو پدیده روانگرایی و زمین‌لغزش مهم‌ترین مخاطرات محیطی پس از رخداد زمین‌لرزه در سطح شهرستان بروجرد می‌باشند. در این تحقیق پس از تحلیل مخاطرات روانگرایی و زمین‌لغزش، ابتدا با استفاده از راهنمای پهنه‌بندی خطرات ژئوتکنیک لرزه‌ای و روش منطق فازی؛ به پهنه‌بندی مخاطرات مذکور پرداخته شده است. سپس با تلفیق نقشه‌های خطر روانگرایی و زمین‌لغزش، نقشه مخاطرات ‌محیطی در سطح شهرستان بروجرد تهیه گردیده است. بر اساس نتایج به دست آمده به ترتیب 12.9، 25.6، 24.8، 17.6 و 19.1 درصد از مساحت منطقه در کلاس‌های خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار دارد.

کلیدواژه ها

شهر بروجرد, زلزله, مخاطرات محیطی, روانگرایی, زمین‌لغزش

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.